7 sinf ximiya indd




Download 66,04 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/157
Sana01.02.2024
Hajmi66,04 Mb.
#150134
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   157
Bog'liq
7-sinf KIMYO 2022

II BOB. 23-MAVZU.
Kimyoviy reaksiyalarning teng -
lamalarini tuzishga oid mashqlar bajarish.
O‘rganiladigan natijalar
• Kimyoviy reaksiyalarning 
tenglamalarini tuzish;
• Kimyoviy reaksiyalarning 
tenglamalarini tenglash
Kimyoviy hodisalar = kimyoviy reaksiyalar
1. Kimyoviy reaksiyalarga koeffi tsiyentlar 
qo‘ying.
Fe+HCl→FeCl

+ H
2
NH
3
→N
2
+ H
2
Fe + Cl
2
→FeCl
3
N
2
+O

→NO
Mg+O
2
→MgO
H
2
+N
2
→NH
3
CH4+O
2
→CO

+ H
2
O
Al+Cl
2
→AlCl
3
Zn+O
2
→ZnO
P+O
2
→P
2
O
5
2. Kimyoviy reaksiyalar tenglamalarini tuzish 
algoritmidan foydalanib, quyidagi moddalar juf-
ti o‘rtasidagi o‘zaro ta’sir reaksiyalari tenglama-
larini tuzing.
1) Na va O
2
2) Na va Cl
2
3) Al va S
4) Fe va O
2
5) N
2
va H
2
3. Kimyoviy reaksiyalar tenglamalaridagi “?” 
belgili bo‘shliqlarni to‘g‘ri to‘ldiring.
Ca + 2HCl → Ca “?” + H
2

2Mg + “?”→ 2MgO
2H
2
“?” + 3O
2
→ 2H
2
O + 2SO
2
Fe2O
3
+ 3H
2
→2Fe + 3 “?”O
CaCl
2
+ 2NaOH → Ca(OH)
2
+ 2Na “?”
4. Qizg‘ish mis kukuni (6,4 g) sariq oltingu-
gurt kukuni (3,2 g) bilan aralashtirildi va qizdirildi. 
Qora kukun hosil bo‘ldi. Olingan qora kukunning 
massasi qancha? 
Reaksiya tenglamasini yozing.
Shartli belgilar
Kimyoviy reaksiyalar tenglamalarini 
tuzish uchun reaksiya qanday borishini 
ko‘rsatadigan ma’lum belgilarni bilish 
kerak. Kimyoviy tenglamalarda quyidagi 
belgilar qo‘llanadi:
→ – qaytmas, (bir yo‘nalishda 
ketadi);
· yoki ↔ – qaytar reaksiya (ikki 
tomonga boradi);
↑ – gaz ajralishi;
↓ – cho‘kma tushishi;
hν – yorug‘lik;
t° – harorat (daraja miqdorini ko‘r-
satishi mumkin);
Q – issiqlik;
Е (qattiq.) – qattiq modda;
Е (gaz) yoki Е (g) – gazsimon 
modda;
Е (kons.) – konsentrlangan modda;
Е (suvli.) – moddaning suvli eritmasi.
Strelka (→) o‘rniga teng belgisi (=) 
qo‘yilishi ham mumkin. 
5. Atmosferada chaqmoq oqimlari 
paytida quyidagi reaktsiya sodir bo‘-
ladi: N
2
+ O
2
→ NO
2
. Reaksiya 
tenglamasini tenglashtiring. 1 mol 
azotni NO
2
ga to‘liq aylantirish uchun 
necha mol kislorod kerak? Bu necha 
gramm kislorod bo‘ladi? Necha gramm 
NO
2
hosil bo‘ladi?


72

Download 66,04 Mb.
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   157




Download 66,04 Mb.
Pdf ko'rish