Uglerod + Kislorod → Karbonat angidrid Reagent Mahsulot Kimyoviy tenglamalar Kimyoviy reaksiyani tavsifl ashning eng ixcham usuli
kimyoviy tenglama shaklida ishtirok etuvchi har bir mod-
daning belgilari va formulalarini yozishdir. Kimyoviy tengla-
ma kimyoviy reaksiyada ishtirok etuvchi moddalar haqida
ma’lumotlarni umumlashtiradi. Bu nafaqat qanday modda-
lar ishtirok etishini tavsifl ovchi sifat ko‘rsatkichi, balki har bir
reagent yoki mahsulot qancha ekanini tavsifl ovchi miqdoriy
bayonot hamdir.
Masalan:
Uglerodning kislorodda yonishi kimyoviy tenglamasini
yozamiz.
Kimyoviy reaksiya: uglerodning yonishi
So‘z bilan ifodasi: Uglerod + Kislorod → Karbonat an-
gidrid
Mis simni qizdirish Mis simning tozalangan
qismini tigel qisqichlari bi-
lan mahkamlang va spirtli
lampa alangasida qizdi-
ring.
Nimani kuzatyapsiz?
Kimyoviy reaksiya belgisini
ayting.
Reaksiya tenglamasini
yozishga harakat qiling.
Reaksiya tenglamasining
chap va o‘ng tomonlari mu-
vozanatlashgan, ya’ni teng
bo‘lishi kerak.
Asosiy tushunchalar Kimyoviy reaksiya moddaning bir yoki bir nechta yangi
moddalarga aylanish jarayonidir.
Kimyoviy reaksiyada ishtirok etuvchi moddalarga
reagent- lar deyiladi.
Kimyoviy reaksiya natijasida hosil bo‘lgan moddalar
mahsulot deyiladi.
Kimyoviy reaksiyaning modda belgilari va formulalari bilan
ifodalanishiga
kimyoviy tenglama deb ataladi.
Moddaning boshqa modda bilan o‘zaro ta’sirlashuvi uning
kimyoviy xossasi deb ataladi.
69
Kimyoviy tenglamani yozish bosqichlari Berilgan reaksiya uchun kimyoviy tenglamani yozish uchun quyidagi uch bosqichni ba-
jariladi.
