|
8-mavzu. Noorganik kimyoda fizik kimyoviy usullar Ma’ruzaning maqsadi: s-blok
|
| bet | 10/12 | | Sana | 24.09.2024 | | Hajmi | 1,95 Mb. | | #272299 |
Bog'liq 8-ноорганик кимёда физик-кимёвий усуллар14-rasm. K2[Mg(CO3)2] kompleksi fragmenti strukturasi.
9.15-rasm. Kalsitning kristallari shakli va kalsiy atomining kalsit(a) va aragonite(b) da o’ralishi. Arogonit kalsitning shakl o’zgarishi lekin kristall shaklda o’zgarish bor.
9.16- rasm. Etilendiamintetrasirka kislotasini (a) va kompleksini tuzulishi [CaQ]2- (b) tuzulishi.
Hlorofil molekulasining tuzilishi unda markaziy atom magniy azot bilan koordinasion bog’langan.
S-BLOK ELEMENTLARI VA ULARNING BIRIKMALARI4
Vodorod XV1 asrning birinchi yarmida nemis vrachi Paratsels tomonidan kashf etilgan. 1776 yilda ingliz olimi G.Kavendesh uning xossalarini va bosqra gazlardan farqini o’rgandi. 1783 yilda A.Lavuaze vodorodni birinchi marta suvdan oldi va suv ham vodorod va kisloroddan tashkil topishini ko’rsatdi.
Vodorodni qaynash temperaturasi -252o S , suyuqlanish temperaturasi - 259,2 oS . Vodorodni 3 ta izotopi bor: 11H protiy. 21H deyteriy, va 31H tritiy.
Tabiatda 99,985 % protiy va 0,015 % deyteriy bo’ladi.
H atomi yadrosi 1 e dan iborat, atom massasi 1,00797 vodorod atomi musbat va manfiy zaryadlangan ionlar xosil qilishi mumkin.
H -e = H+ -1305 kJ H +e = H- +76,1 kJ
H+ bu, yadro, ya’ni erkin proton.H- inert gaz neonni elektron qavatiga o’xshash. H- anchagina beraror. H+ farat kovalent boq’ hosil qiladi. TABIATDA UCHRASHI
Vodorod tabiatda keng tarqalgan kimyoviy element. Yer sharida uning miqdori 17 %( atmosfera, litosfera va gidrosfera). U torpf va qo’ng’ir ko’mir tarkibiga, neft, suv, tuproq va boshqalarni tarkibida bor. Erkin holda vodorod juda kam uchraydi. Vodorod eng ko’p tarqalgan kimyoviy element. U quyoshning yarmini, yulduzlarning asosiy qismini tashkil etadi. U ko’p planetalar atmosferasida, kometalarda, gaz va tumanlarda bor.
|
| |
