20-bob haqida umumiy maʼlumot
Biror narsa boʻyicha
qaror qabul qilar ekanmiz, aslida biz
qandaydir maʼlumot va axborotni tahlil qilamiz. Aqlimizda
tahlil qilish kerak boʻlgan kichik hajmdagi maʼlumot yoki
xabar boʻlsa, bu ish osonroq kechadi. Ammo muhim qaror
qabul qilishda katta hajmdagi maʼlumotni
tahlil qilish
kerak boʻlsa, katta formatli jadvallar va maʼlumotlar bazasi
kabi kompyuterda maʼlumotlarni tahlil qilish vositasidan
foydalangan maʼqul.
Asosiy funksiyalari maʼlumotlarni modellashtirishga
yoʻnaltirilgan koʻplab IT-dasturlar mavjud boʻlib,
bu mavzuga
turlicha yondashuvlar bor:
• Sizga ssenariy yoki muammo taqdim etilishi va uni hal
qilishingiz yoki unga eng yaxshi yechim taklif qilishingiz
talab etilishi mumkin. Masalan, maktabda mukofotlar
tarqatiladigan kun oʻqituvchi bajarilgan
uy vazifalarining
soni va uni bajarishga sarflagan saʼy-harakatlari, savollarga
bergan javoblari soniga qarab qaysi oʻquvchi mukofotga
loyiqligini bilishni istaydi. Bu maʼlumot oʻqituvchi
kompyuteridagi elektron jadvalda yozib borilgan. Barcha
oʻquvchilarga nisbatan adolatli boʻlish uchun oʻqituvchi
oʻzining eng yoqtirgan oʻquvchisini tanlab olish oʻrniga bu
maʼlumotlarni ehtiyotkorlik bilan tahlil qilib chiqishi lozim.
• Sizga maʼlumotlar modeli taqdim
etilishi va internetda
topish mumkin boʻlgan murakkab muammolarga javob
topish uchun uni oʻrganib chiqish soʻralishi mumkin.
Masalan, oilangiz bitiruv marosimingiz uchun boshqa
mamlakatga uchishi kerak deb tasavvur qiling. Bobongiz
va buvangiz ham ular bilan birga
sayohat qilishi va uzoq
muddatli sayohatni yoqtirmasligi mumkin. Shuningdek,
oilangiz byudjeti cheklangan va ular eng arzon reyslarni
istayotgan boʻlishi mumkin. Bu holda hamma maʼlumot
joylashtirilgan onlayn maʼlumotlar bazasidan yoki elektron
jadvaldan foydalanasiz
va ayni muammoga eng yaxshi
yechim topish uchun maʼlumotlarni tahlil qilishingiz
kerak boʻladi. Bu turdagi maʼlumotlar modellari “bandlov
tizimlari” deb nomlanadi, ammo ular internet asosidagi
onlayn maʼlumotlar modellari sifatida ishlaydi.
• Sizdan moliyangizga oid maʼlumotlarni
saqlash
kabi muayyan ssenariy asosidagi yangi maʼlumotlar
modelini yaratish soʻralishi mumkin. Agar maʼlumotlar
modelingizdagi raqamlarni doimiy ravishda yangilab
turadigan boʻlsangiz, bu sizga istalgan vaqtda moliyaviy
holatingiz qanday boʻlganini bilishingizga va kelajakda uni
“What if?” amaliy topshiriqlari
asosida bashorat qilishga
yordam beradi. Siz oʻz maʼlumotlaringizni
