|
Kinematik Qovushqoqlik koeffitsiyentBog'liq bsQD8TUQT2QWfvyB2KIzBGw3PhgQHpjisziAYXfTKinematik Qovushqoqlik koeffitsiyent. Gidravlikadagi ko`pgina hisoblash
ishlarida
ning
ga nisbati bilan ifodalanuvchi va kinematik Qovushqoqlik
koeffitsiyenti deb ataluvchi miqdordan foydalanish qulaydir. Bu miqdor grekcha ν
harfi bilan belgilanadi:
(1.13)
ν ning SI dagi birligi
s
m
2
, SGS sistemasida
s
sm
2
yoki stoks (st) bilan ifodalanadi.
Mahsus adabiyotlarda va texnik adabiyotda uning kichik o`lchovlari ham
(santistoks - sst) uchraydi. 1 m
2
/s = 10
4
st = 10
6
sst.
Qovushqoqlik koeffitsiyentini aniqlash uchun viskozimetr deb ataluvchi
asbob qo`llaniladi. Suvga nisbatan yopishqoqligi katta bo`lgan suyuqliklar uchun
Engler viskozimetri qo`llaniladi (1.2-rasm). U birining ichiga ikkinchisi joylashgan
1, 2 ikki idishdan iborat bo`lib, ular orasidagi bo`shliq, suv bilan, to`ldiriladi. Ichki
idish 2 ning sferik tubiga diametri 3 mm li naycha kavsharlangan, u tiqin 5 bilan
berkitilgan bo`ladi.
Iсhki idishga tekshirilayotgan suyuqlik quyilib, uning temperaturasi ikki
idish oralig`idagi suvni qizdirish yo`li bilan zarur bo`lgan temperaturagaсha
yetkaziladi. Tekshirilayotgan suyuqlik temperaturasi termometr 6 yordamida
o`lchab turiladi. Suyuqlik zarur temperatura t` gaсha qizigandan so`ng tiqin
ochiladi va sekundomer yordamida 200 sm
3
suyuqlik 3 oqib chiqqan vaqt
belgilanadi. Xuddi shunday tajriba t = 20°C da distillangan suv bilan ham
o`tkaziladi. Tekshirilayotgan suyuqlikning t = 20°C dan oqib chiqqan vaqtlarining
nisbati Qovushqoqlikning shartli graduslari yoki Engler graduslarini bildiradi:
.
.
0
20
`
0
C
t
suv
suyuqlik
T
t
T
E
Engler gradusidan m
2
/s ga o`tish uchun Ubbelode formulasi qo`llaniladi:
4
0
0
10
0631
,
0
0731
,
0
E
E
(1.14)
|
| |