27
Laboratoriya ishi hisoboti
Laboratoriya ishini bajarib bo lgandan so ng hisobot tayyorlanadi.
Hisobotda
laboratoriya ishining nomi, ishni bajarishdan maqsad,
qurilmaning
modellashtirish sxemasi, modellashtirish natijalari va xulosa keltiriladi.
Nazorat savollari
1. Rezistorli kuchaytirgichlar qanday xususiyatlarga ega hisoblanadi?
2. Sxemadagi elementlarning vazifalarini tushuntirib bering.
3. Kuchaytirgichlarning qanday turlarini bilasiz?
4. Modellashtirish jarayoni qanday amalga oshiriladi?
28
6- laboratoriya ishi. O zgaruvchan tokning rezonans kuchlanish
kuchaytirgichlarini modellashtirish
Ishni bajarishdan maqsad: O zgaruvchan kirish toki kuchlanishini
rezonans kuchaytirgichlar yordamida kuchaytirish
jarayonini kompyuterli
modellashtirish orqali o rganish.
Nazariy qism. Garmonik signallarni va samarali tor spektrli signallarni
kuchaytirish uchun, davriy bo lmagan kuchaytirgichlardan
foydalanish kutilgan
natijalarni bermaydi. Shuning uchun bunday tor polosali signallarni kuchaytirish
uchun LC – konturli rezonans kuchaytirgichlardan foydalaniladi.
Rezonans
konturlaridan foydalanishda, tok va kuchlanishning rezonans ko payishi hisobiga
kuchaytirish koeffitsienti oshadi va o tkazuvchanlik polosasi minimal torayadi.
Rezonans kuchaytirgich bu tarkibida yuklanish sifatida tebranishlar konturi
qo llaniladigan kuchaytirgich hisoblanadi. Rezonansli
kuchaytirgich ketma-ket
yoki parallel LC-kontur asosida, yoki ikkalasining birgalikda qo llanilishi asosida
bajarilgan bo lishi mumkin (6.1,a - rasm).
6.1-rasm. Rezonans LC – kuchaytirgichning pritsipial sxemasi va amplituda-
chastota xarakteristikasi.
Rezonans chastotada ω = ω
r
kaskadli
kuchaytirgichning ketma-ket
konturining uzatish koeffitsienti moduli K
1
(ω
r
) = Q (Q –konturning «sifatliligi»),
chiqish va kirishdagi kuchlanishlar orasidagi fazali siljish φ
1
(ω
r
)= – 90° ga teng.
Shunday qilib, rezonans chastotada kuchaytirish Q marotaba oshadi. Q = ρ/r =
ωL/r kattalik rezonansda chiqishdagi kuchlanish
kirishdagiga nisbatan necha
marotaba oshganligini ko rsatadi. Bu yerda ρ = (LC)
1/2
– konturning xarakteristik
qarshil igi, r – induktivlik katushkasi qarshiligi.
