280
281
Barmoq izlarini ozgina sovunlangan nam doka tamponi bi lan
artish mumkin. Toza nam tampon bilan sovun qoldiqlari ketkazib,
kitob sahifasi ikkita bosma qog‘oz orasiga olinib, press ostida qi-
silib quritiladi.
Agar kitob tasodifan ho‘l bo‘lib qolsa, uni darhol quritish kerak.
Bunda avval sahifalar orasiga filtrlovchi qog‘oz qo‘yiladi va ham-
masi og‘ir buyum bilan bostiriladi. Bosilish natijasida filtrlovchi
qog‘oz namning bir qismini shimib oladi. Keyin kitob yelpig‘ich-
simon ko‘rinishda ochilib, pastki cheti bilan tikka qo‘yiladi va
xonada yoki ochiq havoda batamom quritiladi, lekin uni oftob joy-
ga qo‘ymaslik kerak. Kitobni, ayniqsa, uning koreshok qismini fen
yordamida yoki changyutgich bilan quritish qulay. Deyarli qurigan
kitob sahifasiga filtrlovchi qog‘oz qo‘yilib, dazmollanadi yoki
kitob og‘irroq buyum bilan bostiriladi; bu bilan qurigan sahifalar-
ning shakli o‘zgarishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
Qurigan kitobda po‘panaklar paydo bo‘lmasligi uchun uni
ko‘zdan kechirib turish kerak.
Xulosa qilib aytganda, axborot-kutubxonalarda axborot fondi-
ni saqlashda va ularni kitobxonlarga yetkazib berishda kitoblarni
asrash va ehtiyotlashda kitoblar saqlanadigan xonalarning toza-
ligi, xona harorati me’yoriy bo‘lishi, kitoblarni dezinfeksiya va
restavratsiya qilish asosiy omil bo‘lib hisoblanadi.