• 7. 6. eLeKtrOn KOtibLar Elektron kotiblar (PDA – Per- 75- rasm. elektron kotib.
  • Axborot-kutubxona texnologiyasi s indd




    Download 17,68 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet79/177
    Sana30.05.2024
    Hajmi17,68 Mb.
    #257805
    1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   177
    Bog'liq
    55c441c91d60c

    cho‘ntak kompyuterlari. 
    Cho‘ntak kompyuterlari (Palm Tor 
    bu «kaftdagi» degan ma’noni bildiradi) 300 grammdan oshiqroq 
    og‘irlikka ega; yig‘ilgan holatdagi tipik o‘lchamlari 150 × 80 × 25 
    mm. Bu to‘la huquqli shaxsiy kompyuter bo‘lib, u mikroprotses-
    sorga, tezkor va doimiy xotira, odatda, monoxromli suyuq kristalli 
    displey, ixcham klaviaturaga ega; ma’lumotlarni almashish maq-
    sadida qo‘zg‘almas ShKga va boshqa tashqi qurilmalarga ulash 
    uchun port hajmga ega. 
    Zamonaviy cho‘ntak kompyuterlarining muhim tavsiflari:


    142
    143
    – stoldagi kompyuter bilan qiymatlar almashishni qo‘llash;
    – matnni kiritish va uni xotirada saqlash imkoniyati;
    – har xil hisoblashlar uchun elektron jadvallar bilan ishlash;
    – hujjatlarni bosish uchun printerni ulash imkoniyati;
    – fakslarni qabul qilish va yuborish;
    – elektron pochta va Internet tarmog‘i bilan ishlash;
    – katta, yorqin, yaxshi o‘qiladigan, ko‘pincha yoritiladigan ek-
    ran;
    – avtonom rejimda uzoq vaqt ishlash imkoniyati;
    – audiotizimlar bilan ishlash;
    – inson dastxatini o‘qiy olish va uni bosma harflarga o‘tkazish 
    qobiliyati. 
    Cho‘ntak kompyuterlari ko‘p sonli xorijiy firmalar: «Casio», 
    «Compaq», «hewlett Packard», «NEC», «Philips», «LG Electro-
    nics» va b. tomonidan ishlab chiqarilmoqda. 
    7. 6. eLeKtrOn KOtibLar
    Elektron kotiblar (PDA – Per-
    75- rasm. 
    elektron kotib.
    sonal Digital Assistance, ba’zida 
    ularni hand help – «qo‘l yor-
    damchi» deb ham atashadi) 
    cho‘ntak kompyuteri o‘lchamiga 
    ega, og‘irligi 0,5 kg dan oshiq 
    emas, lekin Palm Topga nisbatan 
    kengroq funksional imkoniyat-
    larga ega, xususan, apparati va 
    ichiga sozlangan dasturiy ta’mi-
    noti nomlar, manzilgohlar va 
    telefon raqamlari, kun tartibi va uchrashuvlar to‘g‘risidagi ma’lu-
    motlar, joriy ishlar ro‘yxati, xarajatlar yozuvini va shu kabilarni 
    saqlovchi elektron ma’lumotnomalarni tashkil etishga mo‘ljallan-
    gan; ichiga sozlangan matnli, ba’zida esa gra fik muharrirga, elek
    -
    tron jadvalga ega. 


    142
    143
    Ko‘pchilik PDAlar modemlarga ega va boshqa ShKlar bilan 
    ma’lumot almashishi mumkin. hisoblash tarmog‘iga ulanganida 
    esa elektron pochtani va fakslarni qabul qilishi va jo‘natishi mum-
    kin. Ularning ba’zilari hatto avtomatik nomer tergichlarga ham 
    ega. Boshqa kompyuterlar bilan ma’lumotlarni masofadan simsiz 
    almashish uchun PDAning eng yangi modellari radiomodemlar va 
    infraqizil portlar bilan jihozlangan. 
    Ma’lumotlarni klaviatura yordamida qo‘lda kiritish mumkin 
    (hP 100 LX, Casio Boss, Psion Series modellarida QWERTY 
    klaviaturasi), ba’zi modellarda (Newton Message Pad, Dyna Pad, 
    Versa Pad va b.) «peroli» kiritish mavjud: sensorli ekran, ko‘rsat-
    kich (pero) va klaviaturaning ekranli emulatsiyasi (ko‘rsatkich bi -
    lan ekranda klavishalarni «bosish» mumkin). Ba’zi bir model larda 
    esa (Sharp Wizard) gibridli kiritish mavjud – klaviatu radan menyu 
    bandlarini va ba’zi bir qo‘lyozma yozuvlarini tanlash uchun peroli 
    kiritish mavjud (ma’lumotlar pero bilan kiritiladigan «elektron ko-
    tib»)
    Elektron kotiblar, odatda, uncha katta bo‘lmagan suyuq kristal-
    li displeyga (ba’zida kompyuterning olinadigan qopqog‘ida 
    joylashtirilgan) va resurslarni PCMCIA spetsifikatsiyasi bo‘yicha 
    kuchaytirish imkoniyatiga egadir. PDA ko‘rinishidan eng tez ri-
    voj lanadigan ixcham kompyuterlarning turidir. Mutaxassislarning 
    fikricha, 1996- yilda AQShda PDA parki 10 mln donadan oshib 
    ketgan. 
    Zamonaviy PDAlar noutbukning kichik modellari bilan raqo-
    batlashish imkoniyatiga egadir, ulardan quyidagi ko‘rsatkichlari 
    bilan sezilarli ustun turadi: ixchamligi, narxi arzonligi, ishlatishga 
    qulayligi, eng zamonaviy telekommunikatsiya texnologiyalarini 
    (uyali telefon, peyjingli aloqa, infraqizil va radioaloqa) qo‘llash-
    ning sozlangan imkoniyatlari. Ko‘pchilik mutaxassislar noutbuk 
    asrining o‘rniga PDA asri keldi deb hisoblashmoqda. Ko‘pgina 
    firmalar: «Apple», «Casio», «Compaq», «HP», «IBM», «Lacky», 
    «LG Electronics», «Motorola», «NEC», «Sony», «Sharp», «Toshi-
    ba» va b. o‘zlarining PDAsini chiqardilar. 


    144
    145

    Download 17,68 Mb.
    1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   177




    Download 17,68 Mb.
    Pdf ko'rish