kortej
deb ataladi.
R elatsion jadval-m unosabati.
7.5-rasmda R relatsion jadval
munosabatining ko'rinishi berilgan. R munosabat (relatsion jadval) ning
146
formal ta ’rifi uning domenlari Di (ustunlari), kortejlari Ki (satrlari)
haqidagi lushunchaga tayanadi. Ko'plab domenlarjDi} belgilangan R
munosabat deb, D l( D2( D3...... Dn domenlarini dekart (bevosita)
ishlab chiqaruvchi ko‘plikka aytiladi.
R munosabat = {Kl, K2, ...}
} Atributlar (ustunlar) nomi
Kortej
K2 = {dl2, d22, d32, d42, d52, d62}
Domen
D5 = {d51, d52, d53, d54,..}
jadval munosabatning tasviri.
Jadval-munosabat ma’lumotlar tarkibiy qismi atributlar (A l, A2,
.... ) nomiga ega bo'lgan ustunlami o ‘z ichiga olgan d atributlarning
mazmuni jadvalning asosiy qismida joylashgan bo'lib, satrlar va ustunlami
tashkil qiladi. Bir ustunda atributlar mazmunining ko'pligi domen D. ni
hosil qiladi. Bir satrda atributlar mazmunining ko'pligi bir kortej Kj ni
hosil qiladi. R munosabat ko'plab tartibga solingan kortejlar orqali hosil
bo'ladi: R = {K .},,= 1 - m К = = {d,., d2j, ... d„.}
tt
— munosabat domenlarining soni; munosabatlaming ko'lamini
belgilaydi.
j —
kortej nomeri;
к
— munosabatdagi kortejlaming umumiy soni bo'lib, munosabat
koordinata soni deyiladi.
Jadval-munosabatining kaliti.
Kortejlar jadval-munosabati ichida
takrorlanmasligi zarur va ular tegishlicha yagona identifikator — dastlabki
(birlamchi) kalitga ega bo'lishi kerak.
Dastlabki (birlamchi) kalit
atributdan tashkil topgan bo'lsa oddiy,
bir necha atributdan tashkil topganda esa turli tarkibli deb ataladi.
Munosabatda dastlabki kalitdan tashqari ikkilamchi kalit ham bo'lishi
mumkin.
Al
A2
A3
A4
A5
A6
d ll
d21
d31 d41 d51 d61
d 12 d22
K2 korteji
d62
d 13 d23
d33 d43
d
о
m
e
n
d63
7.5-rasm. R relatsion
147
Ikkilamchi kalit — mazmuni turli satr-kortejlarda takrorlanishi mum
|
