|
Tarmoqlarning asosiy apparat-dasturiy komponentlari
Pdf ko'rish
|
| bet | 133/174 | | Sana | 15.02.2024 | | Hajmi | 4,18 Mb. | | #156878 |
Bog'liq axborotlashtirish10.3. Tarmoqlarning asosiy apparat-dasturiy komponentlari
va ularning faoliyat yuritishi
Tarm oqning apparat-dasturiy k om pleksini k o ‘p qatlam li m odel
ko'rinishida ta ’riflash m um kin. Bu qatlam lar — kom pyuterlar, kom -
m unikatsion vositalar, tarmoq operatsion tizim lari va tarm oq ilovalari
(dasturlari) bo'lishi m um kin.
Kompyuter tarmoqlariga ulanadigan qurilmalami uch funksional
guruhga ajratish mumkin: ishchi stantsiyalar, tarmoq serverlari va
kommunikatsion tugunlar. Demak, har qanday kompyuter tarmog'ini
ishchi stantsiyalar va tugunlar majmuyi sifatida ko'rish mumkin. Ishchi
stantsiyalar magnit disksiz, lokal magnit diskli va uzoqlashtirilgan bo'lishi
mumkin.
Tarmoq serverlari fayl-serverli (File server), ma’lumotlar bazasi
serveri, amliy dasturlar serveri (application server), kommunikatsion
server (communication server), kirish serveri (acces server), faks-server
(fax server) va ma’lumotlami extiyotli nusxalash serverlariga (back up
server) ajratiladi.
Kommunikatsion tugunlarga quyidagi qurilmalar kiradi: qaytaruvchi
(repeater), kommutatorlar (switch), mostlar (bridge), marshrutizatorlar
(router) shluzlar (gateway) va boshqalar.
Kompyuter tarmoqlarini loyihalashda, awalambor kompyuterlammg
bir-biri bilan jismoniy aloqasini — topologiyasini aniqlash lozim. Topologiya
— bu kompyuterlar yoki tugunlar birlashuvining mantiqiy chizmasi.
Kompyuter tarmoqlari topologiyasi turlicha bo'lishi mumkin, lekin
asosiy turi uchta: shinali, yuldizsimon va aylana. Qolgan topologiyalari
esa mana shu uchta turning modifikatsiyalaridir.
Tarmoq kompyuterlarining kanalga kirish ketma-ketligini aniqlash
uchun kirish uslubi muhim o'rin tutadi. Kirish uslubi — bu moddiy
darajada kompyuterlaming birlashtiruvchi, ma’lumotlami uzatish kanalidan
foydalanishni belgilovchi qoidalar to'plamidir. Lokal kompyuter tar-
mqlarida keng tarqalgan kirish uslublari: Ethernet, Token Ring va Arcnet
vositalaridir.
Kompyuter tarmoqlarida individual aloqa kanallari va bo'linadigan
aloqa kanallari, ya’ni aloqa kanallaridan bir nechta kompyuterlar navbat
bilan foydalanishi mumkin. Faqatgina to'liq aloqali tarmoq topologiyasida
kompyuterlar individual aloqa kanallariga ega bo'ladi. Qolgan topologiyalarida
esa aloqa kanallaridan birgalikda foydalanishni tashkil qilish muammosi
yuzaga keladi.
Bu yerda bo'linadigan uzatuvchi moddiy muhit yoki bo'linadigan
m a’lumot uzatuvchi muhit tushunchasini kiritamiz.
190
|
| |
