5. Hesabi sərflər və sərbəst basqılar
5.1. Suyun hesabi sərfləri
5.1.1. Yaşayış məntəqələrinin su təchizatı sistemləri layihələndirildikdə əhalinin təsərrüfat-içməli su ehtiyaclarının ödənilməsinə il ərzində xüsusi orta sutkalıq su tələbatı cədvəl 1-ə əsasən qəbul edilməlidir.
5.1.2. Yaşayış məntəqəsində təsərrüfat-içməli su ehtiyaclarına il ərzində hesabi orta sutkalıq su sərfi (1) düsturu ilə hesablanmalıdır:
burada qə - yaşayış rayonlarındakı binaların abadlıq dərəcəsindən asılı olaraq bir nəfər sakin üçün il ərzində orta sutkalıq su tələbatı, l/sut (cədvəl 1-ə əsasən götürülür);
Nə - müxtəlif abadlıq dərəcəsinə malik yaşayış rayonlarında əhalinin hesabi sayıdır, nəfərlə.
Cədvəl 1. Əhalinin təsərrüfat-içməli ehtiyaclarının ödənilməsinə il ərzində xüsusi orta sutkalıq su tələbatı normaları
Yaşayış rayonlarındakı binaların abadlıq dərəcəsi
|
Bir nəfər sakinə il ərzində xüsusi orta sutkalıq su tələbatı, l/sut
|
1
|
2
|
Daxili su təchizatı və kanalizasiya sistemləri olan binalar:
|
|
vannasız
|
125 - 160
|
yerli su qızdırıcıları və vannası olan
|
160 - 230
|
mərkəzləşdirilmiş isti su təchizatı olan
|
230- 350
|
Q e y d:
1. Küçə suayrıcı kolonkalardan su götürülən yaşayış rayonlarında bir nəfərə il ərzində xüsusi orta sutkalıq su tələbatı 30-50 l/sut qəbul edilməlidir.
2. Xüsusi su tələbatına, su sərfi TNvəQ 2.04.01 və texnoloji göstəricilərə görə qəbul edilən istirahət evləri, sanatoriya-turist kompleksləri və uşaq-sağlamlıq düşərgələri istisna olmaqla,TNvəQ 2.08.02-də qəbul edilmiş təsnifata görə ictimai binalarda təsərrüfat-içməli və məişət ehtiyaclarına su sərfi daxil olur.
3. Xüsusi su tələbatının 1-ci cədvəldə gəstərilən hədlərdə qəbul edilməsi rayonun iqlim şəraiti, su təchizatı mənbəyinin gücü və suyun keyfiyyəti, binaların abadlıq dərəcəsi, mərtəbələrin sayı və yerli şəraitdən asılı olaraq təyin edilməlidir.
4. Əhalini ərzaq məhsulları ilə təchiz edən sənaye müəssisələrinin su tələbatı, eləcə də qeydə alınmamış su sərfləri, müvafiq əsaslandırma olduqda yaşayış rayonunun sutkalıq təsərrüfat-içməli su ehtiyaclarını ödəmək üçün verilən su sərfləri cəminin10-20%-i qədər qəbul edilməsinə yol verilir.
5. Mərkəzləşdirilmiş isti su təchizatı sistemi olan rayonlarda (mikrorayonlarda) təsərrüfat-içməli məqsədlərə ümumi su sərfinin
40%-i və maksimal sərf olan saatda – bu sərfin 55% miqdarda isti su birbaşa istilik sistemindən götürülə bilər. Qarışıq tikililəri olan rayonlarda qeyd olunan binalarda yaşayan əhalinin sayı nəzərə alınmalıdır.
6. Əhalisinin sayı 1 milyondan çox olan yaşayış rayonlarında xüsusi su tələbatı hər bir konkret halda əsaslandırıldıqdan və dövlət orqanları ilə razılaşdırıldıqdan sonra artırıla bilər.
7. Yaşayış və ictimai binalarda təsərrüfat-içməli, yerli sənaye, küçə və yaşıllıqların suvarılmasına su sərfləri xüsusi su tələbatına daxildir.
8. İqlimdən, digər yerli şəraitlərdən və abadlıq dərəcəsindən asili olaraq xüsusi su tələbatını ± 10-20% dəyişmək olar.
9. Rayonların su təsərrüfatı balansında yaşıllıqların və həyətyanı sahələrin suvarılmasını arx sistemlərindən həyata keçirmək üçün əlavə sərf nəzərdə tutmaq lazımdır.
10. Sənayenin inkişafı haqqında məlumat olmadıqda yaşayış rayonunun təsərrüfat-içməli su kəmərindən qidalanan müəssisələr üçün əhalinin xüsusi su tələbatına əsasən təyin edilmiş miqdarın 25%-i qədər əlavə su göturülməsinə yol verilir.
|
|
Ən çox və ən az su tələbatı olan günlərdə hesabi su sərfləri (2) düsturları ilə hesablanmalıdır.
Əhalinin həyat tərzi, müəssisələrin iş rejimi, binaların abadlıq dərəcəsi, ilin fəsillərindən və həftənin günlərindən asılı olaraq su tələbatının dəyişməsini nəzərə alansutkalıq su tələbatının qeyri müntəzəmlik əmsalının, Ksut maksimum və minimum qiymətləri aşağıda göstərilən həddə qəbul edilməlidir.
Saatlıq hesabi su sərfləri (3) düsturları ilə hesablanmalıdır:
Saatlıq qeyri müntəzəmlik əmsallarının qiymətləri (4) düsturları ilə hesablanmalıdır:
burada - binaların abadlıq dərəcəsini, müəssisələrin iş rejimini və digər yerli şəraitləri nəzərə alan əmsaldır və uyğun olaraq və qəbul edilir;
- yaşayış məntəqəsindəki əhalinin sayını nəzərə alan əmsal olub qiyməti cədvəl 2-ə əsasən qəbul edilir.
5.1.3. Yaşayış məntəqələri və sənaye müəssisələrinin ərazisində suvarmaya su sərfi ərazinin örtüyünün növündən, suvarma üsulundan, bitkilərin növündən, iqlim və digər yerli şəraitlər nəzərə alınmaqla 3-cü cədvəldən götürülür.
5.1.4. Sənaye müəssisələrində təsərrüfat-içməli və duşlardan istifadə edilməsi üzrə su sərfləri TN və Q 2.04.01 və MSN 3.02.01-in tələblərinə uyğun müəyyən edilməlidir.
Sənaye müəssisələrinin 1 m3 həcminə 1 saatda 80 kC (20 kkal)-dan artıq istilik ayrılması ilə bağlı sexlərində işləyənlərin təsərrüfat-içməli su ehtiyaclarını ödəmək üçün növbə ərzində bir nəfərə su sərfi 45 l (Kst=2,5), digər sexlərdə isə 25 l (Kst=3) qəbul edilməlidir.
Cədvəl 2. əmsalının əhalinin sayından asılı olan qiymətləri
Əmsal
|
Ə h a l i n i n s a y ı, min nəfər
|
|
|
0,1-ə qədər
|
0,15
|
0,2
|
0,3
|
0,5
|
0,75
|
1
|
1,5
|
2,5
|
4
|
6
|
10
|
20
|
50
|
100
|
300
|
1000 və daha çox
|
|
4,5
0,01
|
4
0,01
|
3,5
0,02
|
3
0,03
|
2,5
0,05
|
2,2
0,07
|
2
0,1
|
1,8
0,1
|
1,6
0,1
|
1,5
0,2
|
1,4
0,25
|
1,3
0,4
|
1,2
0,5
|
1,15
0,6
|
1,1
0,7
|
1,05
0,85
|
1
1
|
|
|
