Xemminq alqoritmi
Xemminq alqoritmi vasitəsilə hər hansı bir informasiyanı kodlaşdırmaq mümkündür. Onun vasitəsilə ötürmə vaxtı məlumatda bir səhvlik (məsələn,
29
maneəyə görə) yaranarsa, səhv aşkar olunur, mümkündürsə informasiya bərpa olunur. O qədər də mürəkkəb olmayan səhvliyi bərpa edə bilən Xemminq alqoritminə nəzər salaq. Olduqca yüksək miqdarda səhvi aşkara çıxara bilən alqoritmanın daha da təkmilləşmiş modifikasiyası da mövcuddur. Xemminq kodları 2 hissədən ibarət olur. Birincisi ilkin məlumatı kodlaşdıracaq, ona müəyyən hissələrdə nəzarətedici bit daxil edəcək yəni, xüsusi formada hesablanacaq. İkincisi daxil olan informasiyaları qəbul edir, nəzarətedici bit təkrardan hesablanır. Əgər informasiyada səhv yoxdursa, bu o deməkdir ki, yeni yaranan nəzarətedici bit qəbul olunanla üst-üstə gəlir. Əks təqdirdə, informasiyada səhvlər aşkar olunur, səhvlər mümkündürsə düzəliş olunur.
Nəzarətedici bitin hesablanma qaydası
Hər bir nəzarətedici bitin qiymətinin informasiya bitinin qiymətindən asılığı vardır, lakin ancaq o informasiya bitlərinin ki, onları nəzarətdə saxlayır. Nəzarətedici bitin digər bitlərdən hansına cavabdeh olduğunu anlamaqdan ötrü olduqca sadə qanunauyğunluğu anlamaq lazım gəlir: N-ci nəzarətedici bit, N mövqesindən yola çıxaraq bütün sonrakı N biti nəzarətdə saxlayır. Bu danışılanlar aşağıdakı şəkildə təsvir edilmişdir.
Nəzarətedici bitlərin nəzarət etdiyi bitlər “X” ilə göstərilmişdir. On ikinci bitə dördüncü və səkkizinci bitlər vasitəsilə nəzarət edilir. N-ci bitin bitlərdən hansının nəzarətində olduğunu bilmək üçün N 2-nin dərəcələrinə uyğun ayırmaq lazım gəlir. Nəzarətedici bitlərin qiymətinin hesablanması: nəzarətedici biti götürürük və nəzarət etdiyi bitlərdə olan birlərin miqdarına nəzər yetiririk, nəticə olaraq tam ədəd alınır. Cüt ədəd alınarsa, nəzarətedici bitə 0, əksi alınarsa, 1 veririk. Əlbəttə, bunun əks formada da edilməsi mümkündür. Yəni, əgər cüt ədəddirsə 1, əks vəziyyətdə 0.
30
2.3 Siqnalın sadə komponentlərə ayrılması. Delta funksiyası və siqnallarda yığılma əməliyyatları anlayışı
|
