|
Educational Research in Universal SciencesBog'liq 71-80 (1)Educational Research in Universal Sciences
ISSN: 2181-3515 VOLUME 1 | ISSUE 7 | 2022
https://t.me/Erus_uz Multidisciplinary Scientific Journal December, 2022
77
O‘zbekiston Respublikasining 2002-yil 12-dekabrdagi № 439-II-sonli “Axborot
erkinligi prinsiplari va kafolatlari to‘g‘risida”gi qonunida axborot va uning turlari
to‘g‘risida quyidagi ta’riflar keltirilgan:
Ommaviy axborot – cheklanmagan doiradagi shaxslar uchun mo‘ljallangan
hujjatlashtirilgan axborot, bosma, audio, audiovizual hamdan boshqa xabarlar va
materiallar;
Hujjatlashtirilgan axborot – identifikatsiya qilish imkonini beruvchi rekvizitlari
qo‘yilgan holda moddiy jismda qayd etilgan axborot;
Maxfiy axborot – foydalanilishi qonun hujjatlariga muvofiq cheklab qo‘yiladigan
hujjatlashtirilgan axborot. Ushbu ta’rif O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
“Milliy axborot resurslarini muhofaza qilishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar
to‘g‘risida 2011- yil 8-iyuldagi PQ–1572-son qarorini amalga oshirish chora-tadbirlari
haqida”gi 2011-yil 7-noyabr 296-sonli qarorida quyidagicha ifodalangan: maxfiy
axborot – O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq foydalanish
cheklangan, davlat sirlariga mansub axborot mavjud bo‘lmagan hujjatlashtirilgan
axborot
41
.
Quyida axborot xavfsizligining asosiy tashkil etuvchilari va jihatlari keltirilgan:
axborotni muhofaza qilish (shaxsiy ma’lumotlarni, davlat va xizmat sirlarini va
boshqa turdagi tarqatilishi chegaralangan ma’lumotlarni qo‘riqlash ma’nosida);
kompyuter xavfsizligi yoki ma’lumotlar xavfsizligi
kompyuter tarmoqlarida ma’lumotlarning saqlanishini, foydalanishga ruxsat
etilganligini va konfedensialligini ta’minlovchi apparat va dasturiy vositalar to‘plami,
axborotdan mualliflashtirilmagan foydalanishdan himoya qilish choralari;
axborot egalariga yoki axborotdan foydalanuvchilarga hamda uni qo‘llab
quvvatlovchi infratuzilmaga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan tabiiy yoki sun’iy
xarakterdagi tasodifiy yoki qasddan ta’sir etishlardan axborot va uni qo‘llab
quvvatlovchi infratuzilmaning himoyalanganli;
fuqarolar, alohida guruhlar va ijtimoiy qatlamlar, umuman olganda aholining
yashash faoliyati, ta’lim olish va rivojlanishlari uchun zarur bo‘lgan sifatli axborotga
bo‘lgan talablarining himoyalanganligi.
Konfedensial axborot – hujjatlashtirilgan axborot, undan foydalanish qonun
hujjatlariga muvofiq chegaralanadi.
42
Axborot bu – biror voqea haqidagi batafsil xabar, ma’lumot. Axborot resurslari –
bu tashkilot miqyosida axborotni muhofaza qilish bo‘yicha optimal boshqaruv
yechimlari qabul qilinadigan axborot. Unga quyidagilar kiradi:
41
O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami. – T.: 2011. – № 45- 46. – 472-m
42
Aloqa va axborotlashtirish sohasida axborot xavfsizligi: Atamalar va ta’riflar. Tarmoq standarti: TSt 45- 010: 2010
|
| |
