V»-4
9.3-rasm. «Halqa va shar» asbobida sharchaning turish vaziyati.
9.4-rasm. Bitumning halqa va shar asbobi yordamida
yumshash haroratini aniqlash.
Zichlik ko‘rsatkichi 1 raqamidan katta (yoki kichik) bo‘lgan bitumlar-
ning cho‘ziluvchanlik darajasini aniqlayotganda suvning zichligini ham
shunga yarasha o ‘zgartirish, yoki osh tuzi qo ‘shib oshirish, yoki spirt
qo‘shib kamaytirish zarur (bitumning cho‘zilishidan hosil bo‘layotgan ip
suv betiga qalqib chiqmasligi va suv tubiga cho‘kmasligi uchun shunday
qilinadi).
Halqalar o ‘matilgan asbob 5°S gacha sovutilgan distillangan suv
to ‘ldirilgan stakan 6 ga tushiriladi va 15 daqiqadan keyin stakandan
chiqarib olinib, har bir halqadagi bitumning qoq o'rtasiga diametri 95
mm., massasi 3,45-3,55 g. keladigan po‘lat sharcha qo‘yiladi; shundan
keyin asbobni yana stakanga joylash, stakanni esa shu holatda asbest to‘r
