|
Har xil yonilg’ilarni yonish issiqligini nisbati
Pdf ko'rish
|
| bet | 108/131 | | Sana | 13.02.2024 | | Hajmi | 2,11 Mb. | | #155833 |
Bog'liq BIOTEXNOLOGIYA ASOSLARI kitobHar xil yonilg’ilarni yonish issiqligini nisbati
YOnilg’i turi (yonish
issiqligi)
Biogaz (m
3
da) SH4
saqlovchi (%)
Tabiy
gaz
1m
3
da
Propan
1 kg da
qozon xona
yoqilg’isi 1
kg da
Dizel
yoqilg’isi 1 l
da
Elektr toki
(kVT.ch)
56 62 70
Biogaz 56% SH4 (20.0
MDj/m
3
1,0 0,91 0,80
0,60 0,44
0,47
0,56
5,6
Tabiy gaz (33,5 MDj/m
3
) 1,68 1,52
1,34
1,00 0,73
0,79
0,93
9,3
qozon xona yoqilg’isi (42,3
MDj/kg)
2,12 1,91 1,69
1,26 0,78
1,00
1,17
11,7
qishloq xo’jalik xayvonlaridan va parandalaridan chiqadigan go’ng hamda ulardan olinishi
mumkin bo’lgan biogaz miqdori quyidagi jadvalda keltirilgan.
8.4-jadval.
Go’ngdan biogaz chiqish ko’rsatkichlari
Ko’rsatgich Sigirlar
CHo’chqala
r
Parandalar
Bir boshga bir sutkada chiqadigan go’ng
miqdori,kg
55,0 0,2 3,5
Bir boshdan bir sutkada chiqadigan biogaz
miqdori, m
3
1,62 0,02 0,32
Bir tonna quruq go’ngdan chiqadigan biogaz
xajmi, m
3
300 600 500
Bundan tashqari, go’ngni bijg’itish uni dezodarasiya qiladi (zararsizlantiradi),
gelmentlarini, hamda yovvoyi o’simliklar urug’larini yo’qotadi, o’g’itsimon moddalarni engil
so’riladigan shaklga (mineral shaklga ) o’tkazadi. O’simliklar uchun oziqaviy moddalar miqdori
azot, fosfor, kaliy butunlay yo’qolmaydi. Biogaz usqurmasidan chiqqan go’ngdi kimyoviy
tarkibi quyidagi jadvalda bayon etilgan.
8.5-jadval.
Go’ng kimyoviy tarkibining bijg’ish jarayoni vaqtiga qarab o’zgarishi (%)
Bijg’ish davri,
kun
Azot R
2
O
5
K
2
O S:Numumiy
Umumiy N
Ammoniylik
N- NH
4
0 (nazorat)
0,32
0,13
0,11
0,24
12,2
5 0,31
0,13 0,11
0,24
11,9
10 0,31
0,16
0,11
0,24
10,5
15 0,31
0,16
0,11
0,24
9,6
Go’ngni anaerob bijg’itishda uni tarkibidagi kaliy va fosfor butunlay o’zgarmaydi. Azot
moddalari go’nga ishlov berishni boshqa usullari ishlatilganda 30% yo’qotilsa, anaerob
bijg’ishda 5% yo’qoladi.shuni ham eslab qolish lozimki, yangi go’ngni azot organik shaklda
bo’lsa, anaerob bijg’ish oqibatida u o’simlik uchun qulay bo’lgan ammoniy shakliga o’tadi.
Go’ngni anaerob bijg’itish atrof muxitni muhofazasi uchun qanchalik foydali ekanligini
iqtisodiy hisob kitob qilish ancha mushkul vazifa. Bu yo’l bilan ishlov berilgan go’ng, biologik
mo’tadil xolatda bo’lib, xashorotlarni o’ziga tortmaydi.
Anaerob bijg’ishdan keyin go’ngdagi qo’lansa xid beradigan moddalar yo’qoladi
8.6-jadval.
Bijg’itilgan go’ng tarkibida kuchli hid beradigan moddalar
miqdori
Birikmalar Tabiiy
go’ng, %
Bijg’itilgan go’ng, %
Fenol 100
4
Krezol «P»
100
10
Skatol 100
79
Moy kislota
100
3
Anaerob ishlov berishda pole viruslar miqdori 98,5% ga kamayadi, indeks E.koli 108 dan
105-104 gacha, parazitlarni urug’i 90-100% yo’qoladi
Tabiiy resurslardan foydalanganda qo’yilmdigan ekologik talablar xo’jalik hisob kitobi
sharoitida, «ulardan foydalanilganda o’rniga qo’yish» degan iboralar qonuniy xujjatlar asosida
ishga tushganda alohida ahamiyat kasb etadi.
Energiyaning baxosi ko’tarilib ketayotgan mana shu davrda ayniqsa anaerob biologik
jarayondan foydalanish katta iqtisodiy foyda keltiradi. Go’ngni anaerob sharoitida tozalash
nafaqat eanergiya manbai sifatida, balki qo’shimcha energiya manbai sifatida qaralmog’i lozim.
|
| |
