Xotira elementlari – triggerlar




Download 4,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/104
Sana10.12.2023
Hajmi4,61 Mb.
#115096
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   104
Bog'liq
Boshqarish sistemalarining elementlari va qurilmalari

 
Xotira elementlari – triggerlar
 
Ikkita ‘VA-INKOR’ yoki ikkita ‘YOKI-INKOR’ elementlarini o’zaro 
teskari aloqa sxemasi bo’yicha ulash orqali xotira elementi ­ triggerni hosil 


138 
qilish mumkin. Trigger ­ bir razryadli ikkilik axborot (“0”yoki”1”)ni 
saqlaydigan xotira elementi. Mantiqiy elementlardan farqli ravishda trigger ichki 
holatga - xotiraga ega. 
Triggerlar ikkita chiqishga: 1) Q- to’g’ri chiqish. 2) 
Q
-inkorli chiqishga 
ega. 
5.3.-rasm. Trigger 
Triggerlarning ‘1’ holatiga to’g’ri chiqishdagi (Q) signalning yuqori 
holati ‘1’, inkorli chiqishidagi (
Q
) signalning past holati ‘0’ to’g’ri keladi. 
Trigger qurilmasining kirishlari informatsion va yordamchi (boshqaruvchi) 
kirishlarga bo’linadi. Informatsion kirishlaridagi signallar trigger holatini 
boshqaradi, yordamchi kirishlardagi signallar esa tirggerni talab qilingan holatga 
oldindan o’rnatish uchun, ham da ularni sinxrosignal bilan ta’minlash uchun 
hizmat qiladi. Trigger kirishlarining soni uning strukturasiga va boshqariladigan 
vazifalariga bog’liq. Triggerning informatsion kirishlari S, R, J, K, D, T 
simvollari orqali belgilanishi qabul qilingan, boshqaruvchi kirishlar esa C, V 
simvollar bilan belgilanadi.
Triggerning sxematik belgisi 5.3-rasmda ko’rsatilgan. Bu erda S, R- 
informatsion kirishlarni, Q va 
Q
- chiqishlarni belgilaydi. 
Triggerning mantiqiy elementlar asosidagi sxemasi 5.4-rasmda 
keltirilgan. 
1.1.1.1.1.1
 
Т
 
1.1.1.1.1.3
 
В
 
1.1.1.1.1.5
 
А
 
1.1.1.1.1.7
 
Q
 
1.1.1.1.1.9
 
Q
 
1.1.1.1.1.11
 
Q
 
1.1.1.1.1.13
 
Q
 
1.1.1.1.1.15
 
В
 
1.1.1.1.1.17
 
А
 




139 
Aytaylik trigger ‘0’ holatda (Q=0
Q
=1) va R, S kirishlarda nol signali 
berilgan bo’lsin. Bunda triggerning holati o’zgarishsiz qoladi. Xaqiqatdan ham 
Q
chiqishdagi ‘1’ signal birinchi YOKI elementining kirishiga ulangan. Ushbu 
element chiqishi R=0 ni e’tiborga olgan holda ‘1’ signalga ega bo’ladi va 
ikkinchi element INKOR kirishiga ulangan, natijada bu elementning chiqishida 
va Q chiqishda avvalgidek ‘0’ signal bo’ladi. Ikkinchi INKOR elementining 
chiqishidan ‘0’ signal uchinchi element YOKI kirishlaridan biriga ulangan, 
uning ikkinchi S kirishiga ‘0’ signal beriladi natijada uchinchi element YOKI
chiqishida ham ‘0’ signal hosil bo’ladi. Bu signal to’rtinchi element INKOR 
chiqishida ‘1’ signal hosil bo’ladi. Natijada triggerning “0” holati tasdiqlanadi 
(Q=0
Q
=1)

Download 4,61 Mb.
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   104




Download 4,61 Mb.
Pdf ko'rish