• Xund qoidasiga ko‘ra
  • ) Ushbu qoidalarni izohlash




    Download 4,97 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet10/182
    Sana13.01.2024
    Hajmi4,97 Mb.
    #136263
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   182
    Bog'liq
    1674214624 11-sinf Kimyo (o\'qituvchilar uchun qo\'llanma)

    2) Ushbu qoidalarni izohlash: Minimal energiya qoidasiga ko‘ra, elektronlar 
    avval energetik qiymati kichik pog‘onalarni to‘ldiradi. Shu sababli atomda 
    elektronlar yadroga yaqin orbitaldan to‘la boshlaydi, chunki yadroga yaqin 
    qobiqning energiyasi kichik bo‘ladi.
    E

    ‹ E

    ‹ E

    ‹ E

    ‹ E
    5
    ….
     
    Pauli prinsipiga ko‘ra atomda to‘rttala kvant sonlari bir xil qiymatga ega bo‘lgan 
    elektronlar mavjud bo‘la olmaydi, ular hech bo‘lmasa spinlari bilan farq qiladi. 
    Xund qoidasiga ko‘ra, еnergiyalari bir xil bo‘lgan orbitallarda elektronlar shunday 
    tartibda joylashadiki, natijada spinlar yig‘indisi maksimal qiymatga ega bo‘ladi. 
    Buning sababi shundaki, manfiy zaryadli elektronlar bir-biridan qochadi, imkoni 
    bo‘lsa, turli yacheykalarni band qilishga intiladi. 


    15 
    Klechkovskiy qoidasiga muvofiq, a) elektronlar bosh kvant soni va orbital kvant 
    sonining yig‘indisi (n+l) ortib borish tartibida joylashadi. 
    b) agar 2 va undan ortiq orbitallarda (n+l) bir-biriga teng bo‘lsa, unda bosh kvant 
    soni kichik bo‘lgan orbital oldin to‘ladi. 
    Yuqoridagilarga asosan elektron orbitallarining energiyalari qiymatiga ko‘ra 
    joylashtirsak, quyidagi qator yuzaga keladi: 
     
    1s < 2s < 2p < 3s < 3p < 4s < 3d < 4p < 5s < 4d < 5p < 6s < 4f < 5d < 6p < 7s < 5f < 6d 
    4. Yangi mavzuni mustahkamlash:
    a) kimyoviy rebusda qaysi element yashiringanligini toping va bu elementlar qaysi 
    oilaga kirishini aniqlang 


     
    b) Mavzuga doir testlar bajarish: 
    1. Tartib raqami 36 ga teng bo‘lgan elementda nechta to‘lgan pog‘ona va 
    pog‘onachalar bor? 
    A) 3 va 8 B) 3 va 7 C) 2 va 6 D) 3 va 6. 

    Download 4,97 Mb.
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   182




    Download 4,97 Mb.
    Pdf ko'rish