|
C h I z ma ge o m e tr I y a va k o m p y u t e r g r a f I k as I
|
| bet | 2/8 | | Sana | 25.01.2024 | | Hajmi | 0,92 Mb. | | #145633 |
Bog'liq Mavzu chizmalarda geometrik yasashlar5.1-rasm 5.2 rasm
5.2 Perpendikulyar to’g’ri chiziqlar o’tqazish.
Bir - biriga nisbatan perpendikulyar joylashgan to’g’ri chiziqlarni o’tqazishda uchburchaklardan va sirkuldan foydalanamiz. Perpendikulyar chiziqlarni o’tqazishni
quyidagi misollarda ko’rib chiqamiz.
1. misol. Uchburchaklar yordamida AB kesmaga C nuqtadan perpendikulyar o’tqazish 5.3,a-rasmda ko’rsatilgan. 5.3,b-rasmda faqat uchburchak chizg`ich yordamida berilgan to`g`ri chiziq ichki yoki tashqi nuqtasidan berilgan unga perpendikulyar to`g`ri chiziq chizish ko’rsatilgan . Yechim: AB berilgan to`g`ri chiziq va P AB chiziq ichida berilgan nuqta (yoki P AB chiziq tashqarisida berilgan nuqta). Rasmda ko`rsatilgandek ikkita uchburchak chizig`ni gipotenuza bilan bir tomoniga tegib turgan va uchburchak chizg`ichlarning bir tomoni AB to`g`ri chizig`iga tegib turgan holda joylashtiring. Gipotenuzalarni birgalikda ushlab turib, (bir tomoni AB chizig`iga tegib turgan uchburchak chizig`ini shunday yurishtirinki uning boshqa tomon qirrasi P nuqtaga tegib tursin va talab qilingan PQ chizig`ini AB chizig`iga perpendikulyar holda chizing20.
19 Shah M.B., Rana B.C. Engineering Drawing. India. 2009, 15 bet. 20 Shah M.B., Rana B.C. Engineering Drawing. India. 2009, 15 bet.
“Chizma geometriya va kompyuter grafikasi” 77 Tuzuvchi: Tojiddin Xayrullayevich Jo’rayev
2. misol. AB kesmani teng o’rtasidan o’tuvchi va unga perpendikulyar chiziq o’tkazilsin (5.4.-rasm). Buning uchun A va B nuqtalarda radiusi AB kesmaning yarimidan katta bo’lgan aylana yoylar o’tqaziladi bu yoylar kesishib 1 va 2 nuqtalarni hosil qiladi. 1 va 2 nuqtalar tutashtiriladi. Bu chiziq AB kesmani teng ikkiga bo’ladi.
|
| |
