40
O‘lcham qo‘yish.
Chizmalarni chizishda konstruktor tasvirlanayotgan buyum va uning elementlari
shakligina emas, ularning o‘lchamlarini ham berish lozim. O‘lchamsiz
chizmada
buyumning shakli to‘g‘risidagi umumiy ma’lumot olishimiz mumkin. Uning haqiqiy
o‘lchamlari to‘g‘risida esa fikr yurg‘izib bolmaydi. Buyum
chizmada qanchalik aniq
chizilgan bo‘lmasin, undan chiziqli o‘lchamlar, uning haqiqiy (sonli) o‘lchamlarini
almashtira olmaydi, ya’ni chizmani bevosita o‘lchab bu o‘ lchamlari asosida yasaladi.
SHuning chizmalarning o‘lchamlarini to‘g‘ri bog‘lab borish ayniqsa katta o‘lchamlar
noto‘g‘ri qo‘yilgan bo‘Isa yaroqsiz bo‘lib chiqadi. o‘ lchamlar soni mumkin qadar kam
birga buyumni tayyorlaш hamda etarli bo‘lishi kerak.
Burchakning o‘lchami ko‘rsatilgandek qo‘yiladi. Bunda o‘lcham soni o‘lchaM
chizig‘i
ustiga shu, chiziqqa parallel qilib uning o‘rtasiga yoziladi. Bo‘yalgan zonada
o‘lcham sonlari qo‘yish mumkin emas. Bu holda o‘lcham soni gorizontal o‘tkazilgan
nuqtada ko‘rsatiladi. Joy etishmagan hollarda kichik burchakning o‘lcham
sonlari hamma
zonalarda ham chiqish chiziqining nuqtasiga qo‘yiladi.
