74
•
ketma-ketlik nima ekanligini;
• vazifalarni bajarish yoki muammoni yechish uchun ketma-ketlikka amal qila
olishingiz kerak.
Masalan, quyidagi sodda ketma-ketlikni bajaring:
1 Toʻrt marta sakrang va o‘tirib turing.
2 Polga oʻtiring.
3 Uch marta qarsak chaling.
4 Oʻrningizdan turing.
5 Turgan joyingizda aylaning.
Kirish
Kompyuterlar
Software deb ataluvchi
dasturlarni ishga tushiradi.
Dasturlar
koʻrsatmalar yoki
buyruqlardan tashkil topgan bo‘lib,
ular kompyuter
qanday vazifalar bajarishi kerakligini ko‘rsatadi.
Koʻrsatmalar
dastur kodida yozilgan bo‘ladi.
Dastur:
kompyuter
qanday vazifalarni
bajarishini
bildiruvchi
koʻrsatmalar
ketma-ketligi.
Software:
turli vazifalarni
bajarish
imkonini
beruvchi
kompyuter dasturi
Ko‘rsatma:
biror harakat
bajarilishiga
qo’yilgan talab.
Buyruq: odatda
dasturda
amalga
oshirilishi kerak
boʻlgan vazifa.
Dastur kodi:
kompyuter
qanday vazifa
bajarishi
kerakligini
aytuvchi
buyruqlar
to‘plami.
Kalit soʻzlar
1-amaliy ko‘nikma
Robot bo‘ling
Tasavvur qiling, siz robotsiz. Quyidagilarni bajaring:
• oʻrningizdan turing;
• atrofingizga qarang;
• eshik tomon yurib boring.
Aniq koʻrsatmalar toʻplamidan foydalanib buni qanday amalga oshirganingizni
tushuntiring.
1.1-mashg‘ulot
Eshik oldiga yetib borish uchun koʻrsatmalarni
yozing.
Koʻrsatmalaringiz quyidagicha boʻlishi mumkin:
• xonaning old tomoniga yuzingizni qaratib
buriling;
• oldinga uch qadam tashlang;
• chapga buriling;
• oldinga bir qadam tashlang.
75
4
Dasturlashni boshlash
DIQQAT QILING!
Buni bajarishda
boshqalarni
turtib
yubormaslik
uchun
ehtiyot
boʻling!
Hayotda ham
labirint o‘yinlari
mavjud.
• Makkajoʻxori
labirinti barra
makkajoʻxori
(joʻxori)
maydonida
o’tkaziladi.
Odatda ular
turistlarni jalb
qilish uchun
yetishtiriladi.
• Xepton Kort
labirinti
o‘sayotgan
devorguldan
qilingan boʻlib,
u Xepton Kort
saroyi
yerlarida
joylashgan.
Bilasizmi?
2-amaliy ko‘nikma
Robotni labirint boʻylab harakatlantirish
Tasavvur qiling, siz labirint orasidan yurish uchun koʻrsatmalarga amal
qilayotgan robotsiz. Mana bu labirintga qarang.
“START” deb yozilgan yashil katakdan boshlashingiz kerak.
END
START
Har bir rangli katak bir boʻshliqni bildiradi. Siz faqat rangli kataklarda (kulrang,
yashil, sariq va qizil) harakatlana olasiz.
Koʻrsatmalarni bajaring: eshik oldigacha yetib bora oldingizmi?
Agar eshik oldiga yetib bormagan boʻlsangiz, koʻrsatmalarni qaytadan
tuzib chiqing va yana urinib ko‘ring. Eshik oldiga yetib borguningizga qadar
bajarishda davom eting.
Barakalla!
Bu siz yaratgan birinchi koʻrsatmalar ketma-ketligin edi.
1.2-mashg‘ulot
Oʻz koʻrsatmalaringizga amal qilish osonroq boʻlishi mumkin,
chunki ularni
siz tuzgansiz. Bu safar doʻstingiz bilan o‘rin va ko‘rsatmalaringizni almashing.
Bu koʻrsatmalarga amal qiling va eshik oldiga borishingizni sinab koʻring.
Doʻstingiz ham buni bajara oldimi?
