40
Qaror qabul qilish samaradorligi va uning sifati aqliy faoliyatning
samaradorligi darajasiga, mavjud bilim va tajribadan
foydalanish qobiliyatiga
bog'liq. Shuning uchun, aqlning moslashuvchanligi va xotira tezligi har bir
rahbarning muhim va zarur xususiyatlari hisoblanadi. Tashabbuskorlik,
mustaqillik, qat'iyatlilik va jasorat – qaror qabul qilish va uni ijrosini ta’minlashda
ham muhim ahamiyatga ega. Bu rahbarga qo'yiladigan psixologik talablar. O'zini
va o'z
kasbiy mahoratini oshirib, rahbar birinchi navbatda talablarga javob
beradigan fazilatlarni rivojlantirishi kerak
31
.
Psixologiya nuqtai nazaridan boshqaruv jarayoni: insonni zamonaviy
nuqtai nazardan obyektv ko'rib chiqishning iloji yo'q.
Boshqaruv obyekt - tizimni tavsiflovchi jarayonlar/vaziyat
:
faollashtirish
rivojlanish
qayta tiklash
Boshqaruv uslublarining psixologik xususiyatlari:
Boshqaruv uslubi -
uning xususiyatlaridan biridir, afzal qilingan usullarni,
ularning shakli va ulardan foydalanish usulini birlashtiradi.
Boshqaruv uslublarini tasniflash
(К.Левин bo’yicha):
avtoritar
demokratik
neytral (liberal)
Asosiy farq - ishlatilgan usullarga bog'liq:
direktiv - boshqaruv
ijtimoiy-psixologik (shartnoma)
usullarini tanlash tizimi
Vaziyatli yondashuvda tanlovning psixologik aniqligi.
Insonning o'ziga xos uslubga bo'lgan munosabati “temperamentga” bog'liq.
Samarali boshqaruvning psixologik shartlari:
Eng kam vaqt va energiya sarflab samarali natijaga erishish:
ijtimoiy-psixologik qonuniyatlarni va individual-psixologik xususiyatlarni
hisobga olish
psixologik motivatsiyadan foydalanish
31
Аверченко Л.К., Залесов Г.М. и др. Психология управления. Курс лекций.– М.: ИНФРА – М,
2000
41
muloqot texnikasida boshqaruv aloqalarini tashkil etish
Menejerning samarali faoliyatini tashkil etish.
«Menejment ilmi»
tushunchasi; «Menejment ilmi» (Knowledge
Management, KM) – bu "bilim"
muvaffaqiyatning asosiy strategik omili sifatida qaraladigan butun kompaniya
faoliyatining maqsadli tashkil etilishi
32
.
"Ma'lumotni boshqarish" bu global vazifaning ajralmas qismidir.
Ma'lumotlarni
boshqarish
yondashuvlari:
Axborotni
boshqarish
kontseptsiyasini ishlab chiqishda turli sohalardagi mutaxassislarning ishtiroki
uning murakkab xususiyatiga olib keldi. Natijada uchta yondashuv shakllandi.
