33
vazifalar, texnologiyalar) to'plami; 4) vaziyatli yondashuv - turli boshqaruv
usullarining yaroqliligi vaziyat bilan belgilanadi.
Boshqaruv psixologiyasining ilmiy bilimlarning
va boshqa sohalar bilan
o'zaro aloqasi. Umumiy psixologiya, mehnat psixologiyasi, muhandislik
psixologiyasi,
menejment,
ijtimoiy
psixologiya, pedagogik psixologiya.
Menejment psixologiyasi mehnat faoliyatini boshqarish va uni tashkil etish
jarayonining psixologik modellarini o'rganadi. Ushbu qonuniyatlar optimallashgan
xarakterga ega
24
.
Tashkiliy faoliyat – bu tashkilotning qoidalari va me'yorlariga bo'ysunadigan
va ular tomonidan belgilangan talablarga muvofiq birgalikda ish olib boradigan bir
tashkilotga birlashtirilgan odamlarning faoliyati. Boshqaruvdagi psixologik
muammolar.
•
Kadrlarni tanlash va tayinlash
•
Jamoani shakllantirish
•
Munosabatlarni tartibga
solish
•
Ijtimoiy-psixologik muhitni yaratish
•
Nizolarni boshqarish
•
Xodimlarni rivojlantirish
Ishga qabul qilish psixologiyasi:
Tanlov xodimning modeli asosida amalga
oshiriladi
25
. Ishga qabul qilishning psixologik usullari;
I.
Biografik ma'lumotlarni tahlil qilish: oila rejasi, qadriyat darajasi,
qaror
qabul qilish uslubi, ijtimoiy faollik darajasi va boshqalar.
II.
Intervyu: stressli intervyu, diadik intervyu, proektiv intervyu,
elektron
intervyu.
III.
Keyis - metod.
IV.
Assisment - markaz.
Jamoani shakllantirishning psixologik usullari;
I.
tashqi tahdidga qarshi birlashish.
II.
O'zaro bog'liqlik asosida birlashuv.
III.
Birgalikda dam olish.
IV.
Jamoada birgalikda dam olish odatini yaratish.
Munosabatlarni tartibga solishning psixologik usullari;
24
Спивак В.А. Личность и предприятие: факторы успешного взаимодействия. С-Пб., 2004.-214 с
.
25
Касъяник П.М.
Психология управления: Конспект лекций. — М.; СПб.: ACT, 2005.
34
I.
Super o'tkazuvchi-attraktorning super o'tkazuvchi kuchini tartibga solish
asoslari (bilish printsipi)
II.
Maqsadlarni muhokama qilish asosida tartibga solish.
III.
Shaxsiy xayrixohlik (Xarizma) asosida tartibga solish.
Ijtimoiy-psixologik muhitni yaratishning psixologik usullari;
-
Tashqi muhitdan qaytar aloqa usuli.
-
Faoliyatning mezonlari
-
Jamoani boshqaruvga jalb qilish
Tashkilotda nizolarni boshqarish;
1.
Muvofiqlashtirish usuli (maqsadlar, holatlar,
manfaatlar, imkoniyatlar,
vazifalar, boshqarish)
2.
Deaktualizatsiya usuli ("bug ' chiqarish", muloqotdan voz kechish,
mavxumlik, asosiy pozitsiyani vaqtinchalik qabul qilish).
Xodimlarni rivojlantirish;
•
Xodimning shaxsiy rivojlanish dasturi
•
Uzluksiz ta'lim
•
Asosiy kompitentlik (nizolarni boshqarish,
stressni boshqarish, vaqtni
boshqarish va boshqalar)
3.