|
Dene-tarbiya-5
|
| bet | 14/88 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 1,61 Mb. | | #229494 |
Bog'liq DeneTopti’ bas ta’repten yeki qollap taslaw. Bul usi’l bir wori’nda turi’p ja’ne de uzaq ha’m worta arali’qlarda sekirip hu’jim jasaw waqti’nda qollani’ladi’ , Topti’ taslaw wori’nlani’p ati’rg’an waqi’tta qollar ko’birek bu’gilip , ayaqlar dizeden baslap tiklenedi ha’m barmaqlar menen top siltep ni’shanag’a taslanadi’ (36-su’wret).
Topti’ bir qollap iyinnen ati’w. Bul usi’l ha’r tu’rli arali’q- lardan turi’p sebetke hu’jim jasawdi’n’ tiykarg’i’ usi’li’. Buni’ bir wori’nda , ha’reket payi’ti’nda , sekirip turi’p wori’nlanadi’. Tiykari’nan tik turi’w halati’nda, sonday-aq bir
37-su’wret.
36-su’wret.
wori’nda turi’p sebetke topti’ taslawda ayaqlar dizeden tuwri’lani’p, qollardi’ aldi’g’a—joqari’g’a sozi’p, barmaq alaqanlardi’ siltep top shi’g’ari’li’p jiberiledi (37-su’wret). Bul usi’l ko’binese woyi’n payi’ti’nda qollani’ladi’.
Topti’ bir qollap sekirip taslaw, Bul ha’zirgi zaman basketbol woyi’ni’nda yen’ na’tiyjeli usi’l. Woni’ barli’q arali’qlardan, a’sirese, worta ha’m uzaq arali’qlardan wori’nlaw mu’mkin (38-su’wret). Ha’rekette bolg’an wo- yi’nshi’ topti’ uslap ali’p irkilip , yeki ayaqta tepsinip , seki- riwdin’ yen’ joqari’ shi’n’i’na ko’terilip, topti’ sebetke tas- laydi’. Topti’ sebetke taslawda barli’q di’qqatti’ ani’q ni’shang’a qarati’w kerek.
Topti’ taslawda ali’p qoyi’w, tarti’p ali’w ha’m uri’p shi’g’ari’w. Bul usi’llar topti’ iyelew ha’m qarsi’ ha’reket qi’li’w texnikasi’na baylani’sli’. Topti’ ali’p qoyi’w ushi’n
38-su’wret.
wo’z ara top uzati’p ati’rg’an basketbolshi’lardi’n’ ha’reketlerin di’qqat penen baqlaw, topti’n’ bag’dari’n aldi’nnan ani’qlaw, usi’g’an qarap wori’n tan’lawdi’n’ a’hmiyeti u’lken. Qorg’aw- shi’ woyi’nshi’ topti’ uza- ti’w waqti’nda woni’ ali’p qoyi’w maqsetinde qor- g’awshi’ni’ go’zlep turg’an hu’jimshi topti’ ali’w ushi’n
keskin ha’reket yetedi. Wol keyingi qa’demin ken’eytedi ha’m tiykarg’i’ di’qqati’n, gewde, qollari’n topqa qaratadi’. Son’ wol bir qoli’ menen joqari’dan, yekinshi qoli’ menen to’mennen topti’ qatti’ uslaydi’. Tez ha’m keskin ha’reket penen woni’ tarti’p aladi’. Top qarsi’las qoli’nda bolg’an waqi’tta uri’p shi’g’ari’ladi’. Bul usi’l qol ha’m barmaq-lardi’n’ qi’sqa, keskin ha’reketi menen wori’nlanadi’. Yag’ni’y bunda alaqan- barmaq penen topti’n’ to’besinen yamasa to’mennen tez ha’m ku’shli uri’ladi’. Qarsi’las topti’ jerge uri’p ju’rgen waqi’tta yamasa juwi’ri’p barati’rg’an waqi’tta qaptal ta’repten iyterip , woni’ uri’p ali’p qoyi’w da mu’mkin.
Basketbol woyi’ni’ qag’i’ydalari’. Basketbol woyi’ni’n jaqsi’ biliw ushi’n woni’ tek teoriyali’q jaqtan biliw yemes, al woyi’n qag’i’ydasi’n a’meliy jaqtan ju’da’ teren’ u’yreniw kerek. Qag’i’ydani’ bilmey turi’p siz wo’z komandan’i’zg’a paydan’i’z tiyiwi qi’yi’n. Sebetke top tu’siriw haqqi’nda bolsa ga’p boli’wi’ mu’mkin yemes.
Komandalar qaysi’ ta’repti tan’law maqsetinde da’slep woyi’n aldi’nan chek taslanadi’. Bunnan keyin woyi’n yeki komandani’n’ 2 woyi’nshi’si’ni’n’ worayli’q maydanda turi’wi’ ha’m to’reshinin’ wortag’a top taslawi’nan baslanadi’. Woyi’nni’n’ yekinshi yari’mi’nda komandalar wori’n alma- sadi’. Yeger top sebetke joqari’dan toli’q tu’sken jag’dayda, sebetke top tu’sti , dep yesaplaw , yeger top sebetke tiyip asti’nan wo’tip tu’sse, wonday top yesapqa ali’nbaydi’ , Top sebetke woyi’n waqti’nda tu’sse, komanda buni’n’ ushi’n 2 ochko, yeger wol 6 m 25 sm arali’qtag’i’ si’zi’qtan i’laqti’ri’l- g’anda tu’sse —3 ochko aladi’, ja’riyma tobi’ ha’r biri taslang’anda tu’sse, bir ochko beriledi. Woyi’nshi’ni’n’ topti’ uzati’wi’, domalati’wi’, bir qoli’ menen jerge uri’p jiberiwi, sebetke taslawi’ mu’mkin. Top sebetke tu’skennen keyin, woni’ woyi’ng’a qaptal si’zi’qtan kirip bari’wi’ qarsi’ komandani’n’ woyi’nshi’si’ ta’repinen iske asi’ri’ladi’. Topti’ wo’zine alg’an woyi’nshi’ tek 2 adi’m g’ana ha’reket yete aladi’. Bir wori’nda turg’anda wol bir adi’m atlawi’ ha’m yekinshi adi’mda topti’ uzati’wi’ yamasa sebetke taslawi’ mu’mkin yaki topti’ jerge uri’p, wonnan son’ ha’reketleniwi mu’mkin. Qarsi’lasti’ uslaw, iyteriw, tu’rtiw qadag’an yetiledi. Komandag’a hu’jim jasawi’ ushi’n 24 sekund waqi’t beriledi. Yeger top sebetke yamasa shitke uri’li’p, ja’ne qayti’p qoli’na kelip tu’sse, 24 sekund yesabi’ qaytadan baslanadi’. Yeger de, sol 24 sekundta ja’ne hu’jim jasawg’a u’lgere almay qalsa, top qarsi’las komandag’a beriledi.
To’reshi woyi’n waqti’nda woyi’nshi’larg’a qopalli’q jasag’anli’qlari’ ushi’n ja’riyma tobi’ beredi. Ma’selen, topti’ sebetke taslap ati’rg’an woyi’nshi’ni’ basqa woyi’nshi’ qoli’na ursa, tu’rtse, 2 ochko ja’riyma, qorg’ayman dep qopalli’q yetse, 1 ochko ja’riyma beriledi. Yeger woyi’n dawami’nda woyi’nshi’ bes ret ja’riyma alsa, wol maydannan shi’g’ari’ladi’. Yeger de, bir komandada bir woyi’nshi’ qalsa, (ja’riyma ali’w menen) woyi’n toqtati’ladi’ ha’m qarsi’ komanda jen’impaz dep yesaplanadi’.
|
| |
