|
Differenciallíq teńlemeler” kafedrası
|
| bet | 2/10 | | Sana | 22.02.2024 | | Hajmi | 0,79 Mb. | | #160851 |
Bog'liq Kazaxbaev Kamalatdin (5) Raxmanova U, Сув тозалаш УМК (1), сейтмуратов байрамбай 2021 10 22 tayını, ELEKTROTENIKA HAM ELEKTRONIKA, kimyo, 1666731973, slaid jumis, Ayjamal kurs jumisi {}, Rengen[1], 1-Lekciya, A\'jinyaz Qosibay uli, O\'zbek tilining sohada qo\'llanishi.ppt, Gidroturbinalar, SARVINOZ ТАДБИРКОРЛИК ФАОЛИЯТИНИНГ МУЛКИЙ АСОСЛАРИ, Berdiyeva Durdona. Fitopreparat test1.Jıllılıq teńlemesi
Jıllılıq o’tkizgishligi - deneniń túrli bólimleri ortasındaǵı temperatura parqı sebepli jılılıqtıń molekulyar uzatılıwı. Úzliksiz xaotik háreketlerdi ámelge asırıp, denelerdi quraytuǵın molekulalar, atomlar, elektronlar hám basqa mikro bóleksheler bir-biri menen duslasadi, ko'birek energiyaǵa iye bolǵan bo'lekler bolsa onı qisman kemrek energiyalı bo'lekshelerge o'tkeredi. Mikro-ob'ektler dárejesinde energiya almasiniwi bar.
Jıllılıq uzatıw processleri ko'binese parabolik tipdegi 2-tártipli qisman differencial teńlemeler járdeminde modellestirıledi. Parabolik tipdegi eń ápiwayı teńleme jıllılıq teńlemesi dep ataladı.
Meyli, sterjenniń abscissa x penen kesindisiniń hár bir noqatında t waqıttaǵı temperatura birdey hám ol ǵa teń. Aǵimdaǵi temperatura bo'listiriwi onıń teń ólshewli emes bo'listiriliwinde denede júzege keletuǵın jıllılıq aǵısları menen baylanıslı.
X hám x+Δx, abscissalar yamasa qısqasha x hám x+Δx, kesindiler arasına oralǵan sterjen kesimin ko'rip shıǵayıq. Jıllılıq balansı teńlemesin dúzemiz. Qálegen t waqtında, formada aytıp o'tken sterjen bo'leginiń Q (t) jıllılıq muǵdarı
ǵa teń.
Bul jerde - bul fragment noqatlarınıń ortasha temperaturası, [0;1]; konstantalar: c - salıstırma jıllılıq,
ρ- salıstırma tıǵızlıq, S - kesindi maydanı. Jıllılıq quramınıń o'zgeriwi jıllılıqtıń ko'birek isitiladigan orınlardan kemlew isitilatuǵin jerlerge aǵıp shıǵıwı sebepli júz beredı. Furye nızamına ko're, waqıt aralıǵinda x kesiminen o'tetuǵın jıllılıq muǵdarı
bul jerda k - jıllılıq uzatıw koefficiyenti, S - x kesindiniń maydanı. Belgilengen waqıt dawamında temperaturanıń o'zgeriwi qaptal bólimlerde jıllılıq aǵıslarınıń bar ekenligi menen baylanıslı : yaki
Hámmesi araliqta. Biz eki bo'lekti xt ko'beytpege ajratamız, sonnan keyin biz x t ǵa hám nólge bo'lemiz. Nátiyjede biz to'mendegilerdi alamız : yamasa (1), bul jerde
Limitge o'tiwde ol funksiya t ǵa salıstırǵanda differensiallaniwshi hám x ǵa salıstırǵanda eki ret differentsiallanadi dep esaplanadı. (1) teńleme bir o'lshewli bir tekli jıllılıq teńlemesi dep ataladı. Eger sterjen ishinde bo'listiriw tıǵızlıǵı F(x, t) bolǵan jıllılıq derekleri yamasa drenajlari bolsa, jıllılıq o'tkezgishlik teńlemesi to'mendegi ko'riniske iye boladı: bul jerde hám bir teklı emes dep ataladı. Sonıń menen birge, derekler hám drenajlar bolmaǵan, lekin sterjen qaptal maydanı jıllılıq izolyatsiyalanbaǵan hám Nyuton nızamı boyınsha átirap -ortalıq penen baylanısda bolǵan jaǵdayda da bir teklı bolmaǵan teńlemege kelemiz. (al-), átirap -ortalıq temperaturası qaysı jerde : (2),
bul jerde, ,
Bir qiylı bolmaǵan jıllılıq teńlemesi jıllılıq izolyatsiyalangan shegara maydanı hám dereklerdiń málim bo'listiriw tıǵızlıǵı bolǵan teń ólshewli plastinkada temperaturanıń tarqalıw procesin xarakteristikalaydı.
teńlemesi keńislikdegi denedegi uqsas processlerdi modellestiredi. Formulalardı hár qanday jetilistiriw, qaǵıyda jol menende, teńlemelerdi quramalılastıradı. Mısal ushın, ko'rip shıǵılıp atırǵan ob'ektti quraytuǵın materialdıń bir teklılıǵı haqqındaǵı Shamanı alıp taslaw o'zgeriwshen koefficiyentli sızıqlı teńlemege yamasa kvazi sızıqlı teńlemege alıp keledi.
|
| |
