Din psixologiyasi va pedagogika kafedrasi psixologik maslaxat va psixokorreksiya

Psixologik travmalar va yo’qotishlar

O’lim

Ota-ona va bola muammolari

Jinsiy faoliyat bilan bog’liqlar

O’smir va o’spirinlar muammosi

Shaxslilik muammolari

Qo’rquv 

Depressiya 

Yo’lg’izlik (guruhdan ajralish, baxti ochilmaslik) 

O’z o’rnini aniqlash

Yaqinlarining psixologik muammolari

Ta’lim jarayonidagi muammolar

Karera, marketing bilan bog’liq muammolar

Profkonsultatsiya masalalari (Kasb tanlash bilan bog’liq 
muammo) 
Shunga ko’ra, psixologiyada muammolarning bir necha modellari 
mavjud.
Ushbu modellardan biri N.I. Kazlov modelidir. Uning modeliga 
ko’ra muammolar sababi 3ga ajratiladi.
1.
Sababi ochiq oydin muammolar
2.
Sababi yashirin muammolar 
3.
Sababi chuqur yashirin muammolar 

Yaqin kishinisini yo’qotgan odamning depressiya holatiga tushib 
qolganligi sababi ochiq oydin ko’rinib turgan muammoga misol bo’lsa, 
kichik maktab yoshidagi bolaning o’z-ozidan tinmay yig’lab injiqlik 
qilishi noaniq sababli psixologik muammoga misol bo’lishi mumkin. 
Psixologik muammoning asl sababini to’g’ri aniqlash uning yechish 
uchun qo’yilgan birinchi qadam bo’ladi. Bu esa psixolog konsultantda 
yetarli malaka talab etadi. Psixologik muammolarni hal qilishda bugungi 
kunda konsultativ psixologiya amaliyotida turli maktab yondashuvlardan 
foydalaniladi. Ularga misol qilib, psixoanaliz, geshtalt, kognitiv 
yondashuv kabilarni kiritish mumkin. Psixologik maslahat jarayonida 
shaxsni qiynayotgan muammolarga yechimtopishda foydalaniladigan 
metod hamda yondashuvlar psixologik muammo xarakteri hamda 
psixolog mahoratiga bog’liq.
3. Psixologik maslahat o’tkazish murakkab jarayon bo’lib, psixolog 
konsultantga katta mas’uliyat yuklaydi. Shu bois ham konsultativ 
psixologiyada ko’plab olimlar psixolog consultant shaxsiga qo’yiladigan 

asosiy talablarni tadqiq qilishga intilishgan. Quyida ular orasida bir 
nechtasi ko’rib chiqamiz.
Foster va Guy konsultant shaxsiga qo’yiladigan talablarni 
quyidagilarga ajratadi. 
a)
Bilimga chanqoqlik, harakatchanlik
Ushbu sifatlarga ega bo’lgan odamlar boshqa insonlarga samimiy 
qiziqa oladi. 
b)
eshita olish qobiliyati
c)
muloqatga kirishishda yengillik fikr almashishda 
qoniqish hissi his qildira olish 
d)
empatiya va tushunish psixolog patsient o’rniga 
hatto boshqa jinsdagi bo’lsa ham o’zini qo’ya olishi
e)
introspeksiya har bir konsultant o’zining ichki 
holatini his qila olishi
f)
fidoyilik kerakli vaqtda patsient boshqa insonni 
eshita olish hamda uning muammolarini hal qila olish
g)
emotsionallik
h)
iliq munosabat o’rnata olishkonsultant uchun 
patsient bilan emotsional yaqinlik munosabatini o’rnata 
olish muhimdir.
i)
Boshqarishidagi 
komfortlik 
consultant 
boshqalarning 
mustaqilligini 
sqlagan 
holda 
konsultatsiya jarayonini boshqarib turishi muhim. 
j)
Hazil-mutoyiba hissi. Hayotda sodir bo’lgan ba’zi 
bir voqealarni kulgili tomonini ko’rsata olish ham 
psixolog konsultantning malaka talablariga kiradi.

Bundan tashqari Pattersen va Velfel (1994-y) psixolog konsultant 
faoliyatining muvaffaqiyatli bo’lishida unda quyidagi sifatlar: stressga 
chidamlilik, maqsadga inltiluvchanlik bo’lishi lozimligini ta’kidlagan.
Kormier (1998-yil) muvaffaqiyatli konsultantda quyidagi shaxsiy sifatlar 
borligni bildiradi.
1.
Intelektual (aqliy kompetentlik) ya’ni o’rganishga bo’lgan xohish 
va o’z ustida ishlash layoqati
2.
G’ayratlilik
3.
Moslashuvchanlik 
(konsultatsiya 
jarayonida 
patsientning 
to’satdan berilgan savollariga javob bera olish layoqati) 
4.
Jonbozlik ko’rsata olish layoqati ya’ni konsultantning patsient 
qaror qabul turtki bo’la olishi kerakli yordam va o’ziga bo’lgan 
ishonchni bera olishi
5.
Irodalilik
6.
O’ziga bo’lgan ishonch. 
Psixolog konsultant shaxsiga qo’yiladigan talablar turli olimlar 
tomonidan turlicha talqin qilingan bo’lsa-da, barchasini birlashtiradigan 
umumiylikni guvohi bo’lishimiz mumkin. Bu sifatlar qatoriga malakaviy 
kompetentlik, o’ziga bo’lgan ishonch, irodalalilikni kiritish mumkin. 
O’z ishini yaxshi olib boruvchi psixolog konsultant esa psixologik 
maslahat jarayonining muvaffaqiyati garovidir.

Download 3,81 Mb.