137
qilganlaringizdir» deb alohida ta’kidlagan. Ali (r.a.) esa:
«Bu dunyo uchun abadiy yashaydigandek, oxirating
uchun ertaga vafot etadigandek harakat qil», deb marha-
mat qilgan.
Bugungi kunda ayrim buzg‘unchi kuchlar tomonidan
zamonaviy dunyoviy qonunchilik asosida hayot kechi-
rish musulmonlar uchun maqbul emasligi haqida soxta
da’volar tarqatilmoqda. Vaholanki, dunyoviy qonun-
lar haqida islom ulamolarining fikrlarini quyidagicha
umumlashtirish mumkin: zamonaviy jamiyat talablari-
ga muvofiq chiqarilgan qonunlar shariatga zid kelmasa,
unday qonunlar shariatdandir. Zero, har bir shariat inson
manfaati uchun yuborilgan, jamiyatlarning o‘z manfaat-
larini ko‘zlab chiqargan qoidalari garchi shariatdan olin-
magan bo‘lsa-da, lekin shariatga zid kelmasa, ular ham
shariatga muvofiq (shar’iy) hisoblanaveradi.
Yuqoridagi misollardan ko‘rinadiki, islom dinida
dunyo viylikka dinsizlik sifatida baho berilmagan. Dun-
yoviy ishlar shaxs va jamiyat manfaatini ko‘zlar ekan,
ular din ta’limotlarida doim qo‘llab-quvvatlangan. Din
dunyoviy ishlarning ma’naviy jihatlarini tartibga solib
turgan. Masalan, bu ishning savob yoki gunoh, ma’na-
viy jihatdan mumkin yoki mumkin emasligi kabi.
Dunyoviylik tamoyili O‘zbekiston Respublikasining
Konstitutsiyasi va «Vijdon erkinligi va diniy tashkilot-
lar to‘g‘risida»gi Qonuni bilan huquqiy kafolatlangan.
O‘zbekiston tanlagan taraqqiyot yo‘li — dunyoviy de-
mokratik yo‘ldir. Xalqimiz diniy e’tiqodni chuqur hur-
mat qilgan holda dunyoviy taraqqiyot yo‘lidan bor-
moqda.
Istiqlolning dastlabki kunlaridanoq mamlakatimizda
diniy-milliy qadriyatlarning tiklanishi, barcha din va-
killari uchun keng imkoniyatlar yaratilishi yo‘lida islo-
hotlar boshlandi. O‘zbekiston Respublikasining Konsti-
«Tarix va hayot
tajribasi shun
dan dalolat be
radiki, dunyoviy
va diniy qad
riyatlar birbi
rini to‘ldirmas
ekan, bugungi
kunning og‘ir va
murakkab savol
lariga to‘laqonli
javob topish
oson bo‘lmaydi».
