40
suvchilarning mehnati ancha engillashadi. Mirzacho‘l sharoitida ekinlarni sun’iy
yomg‘ir yog‘dirib sug‘orish usulini keng miqdorda sinab ko‘rish kerak.
Sug‘orishning
bu usuli suv sarflash, sug‘orish me’yorini va suvning shimilib
nobud bo‘lishini qisqartiradi. Sug‘orishda ekinni suv bosib ketishiga yo‘l qo‘yish
yaramaydi, aks holda sabzavot ekinlari, ayniqsa kartoshka qurib qolishi mumkin.
Sabzavot va kartoshka ekilgan erlarni butun o‘suv davri davomida yumshoq
va begona o‘tlardan tozalab turish kerak. Buning uchun ekinlarni sug‘orish
bilan
qator oralarini ishlashni bog‘lab olib borish lozim.
Kartoshka. Kartoshka tuproq etarli darajada sernam va issiq bo‘lganida
yaxshi o‘sadi. Bu o‘simlikning tez ravojlanib, mo‘l kartoshka
hosil tugishi uchun
15-20 daraja issiqlik eng qulay hisoblanadi. Mirzacho‘lda haroratning yuqori
bo‘lishi er sho‘rining kartoshka o‘simligiga ko‘rsatadigan zararini kuchaytiradi.
Kartoshka ekilgan paytlarda sho‘rning ortishi, uning ko‘karib
chiqishini
susaytiradi.
1.7-rasm. Tuproq sho‘rlanishining kartoshka shakliga ta’siri
Tuproqdagi ortiqcha sho‘r kartoshka ko‘karib chiqqandan keyin poya va ildizning
o‘sishini sekinlashtiradi, pirovardida hosilning kamayishiga sabab bo‘ladi. SHo‘rga
chidamlilik jixatidan kartoshka ko‘pgina ekinlardan keyinda turadi,
lekin
tuproqdagi xlor 0,02 % gacha bo‘lsa kartoshka o‘sa beradi, 0,02 % dan ortsa
kartoshka hosili kamayadi. Agar tuproqdagi xlor 0,04-0,05 % bo‘lsa, hosili
41
ekilgan urug‘ bilan barobar bo‘lib qoladi. Bordiyu xlor 0,06-0,07 %
ga etsa
kartoshka deyarli yoki butunlay hosil bermaydi. Tuproqdagi ortiqcha sho‘r
hosilning sifatiga ham ta’sir qiladi. Kartoshkaning ko‘pi ayniydi, ular tarkibidagi
kraxmal miqdori kamayadi.
