Elektrik dövrəsində gərginliyin ölçülməsi

Download 2.57 Mb. Pdf ko'rish
bet	10/36
Sana	07.04.2022
Hajmi	2.57 Mb.
	#19418
Turi	Mühazirə

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 36

Bog'liq
Elektrik-ölçmələri-suallar-ve-MUHAZIRE-cavab-yeni

Voltmetrin transformator vasitəsilə dövrəyə qoşulma sxemi.

Elektrik dövrəsində gərginliyin ölçülməsi
Gərginliyi ölçmək
üçün
mikrovoltmetr,
millivoltmetr,
voltmetr,
kilovoltmetrdən istifadə olunur. Əgər cihazın müqaviməti dəyişmirsə, onda cihazın
sıxaclarındakı gərginlik
U
n
= I
n
R
n
Elektrik dövrəsinin gərginliyini ölçmək üçün voltmetr dövrəyə paralel qoşulur (sxem2.2.1.). Sxem 2.2
3.-də voltmetrin ölçmə həddini genişləndirmək üçün ona ardıcıl olaraq əlavə müqavimət qoşulması
göstərilmişdir. Bu müqaviməti aşağıdakı formula ilə təyin edirlər.
Şəkil 2.3 Voltmetr

Sxem 2.5 Voltmetrin dövrəyə qoşulması

Sxem 2.6 Voltmetrə əlavə müqavimətin qoşulması

R
ə
=R
v
(n-1)
R
v
- voltmetrin dolağının müqavimətidir; n - ölçmə həddinin neçə dəfə artırılması. Əgər R
v
=3000 Om olarsa, cihazın ölçmə həddini 4 dəfə genişləndirmək üçün
R
ə
= R
v
(n -1) = 3000 (4 -1) = 3000 x 3 = 9000 Om
Şuntları və əlavə müqavimətləri cihazın gövdəsinin içərisinə yerləşdirmək və ya tıxaclara qoşmaq olar.
Sabit cərəyan elektrik dövrəsinin gərginliyini ölçmək üçün maqnit-elektrik, elektromaqnit, elektrostatik,
ferrodinamik ölçü mexanizmli voltmetrlərdən istifadə olunur. Dəyişən cərəyan elektrik dövrəsinin gərginliyini
ölçmək üçün çox vaxt ektromaqnit ölçü mexanizmli elektrik-ölçü cihazlarından - voltmetrlərdən istifadə olunur.

Voltmetrin transformator vasitəsilə dövrəyə qoşulma sxemi. Gərginliyin yüksək həddini ölçmək
üçün ölçü transformatoru gərginlik transformatorlarından istifadə olunur. Belə ölçü transformatorları yüksək
gərginlikli xətlərin gərginliyini ölçməyə imkan verir. Voltmetrin - transformator vasitəsilə dövrəyə qoşulma
sxemi 2.2.4.-də göstərilmişdir.

14
Sxem 2.7 Voltmetrin transformator vasitəsilə dövrəyə qoşulması

U
1
gərginliyi transformator vasitəsilə azaldılaraq voltmetrin ölçə biləcəyi gərginliyinə U
2
gərginliyinə
çevrilir. Tutaq ki, gərginlik transformatorunun birinci tərəf dolağı 6000 V, ikinci tərəf dolağının gərginliyi isə
100 V-dur. Onda bu ölçü transformatorunun transformasiya əmsalı
6000
𝐾 =
100
= 60

15
olur. Dövrənin gərginliyini təyin etmək üçün voltmetrin göstərişini transformasiya əmsalına vurmaq
lazımdır. Gərginlik transformatoru praktiki olaraq yüksüz işləmə rejimində işləyir. Ölçü transformatorunun ikinci
tərəf dolağı ilə birinci tərəf dolağı arasında keyfiyyətli izolyasiyanın olmasına baxmayaraq, onun ikinci tərəf
dolağını təhlükəsizliyini artırmaq məqsədilə torpaqlayırlar.
Şəkil 2.4 Gərginlik transformatoru



Download 2.57 Mb.

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 36

Download 2.57 Mb.

Pdf ko'rish