|
Kimyoviy reaksiyalar natijasida
|
| bet | 4/10 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 29,26 Kb. | | #233808 |
Bog'liq Elektrodinamika asoslariKimyoviy reaksiyalar natijasida zaryadlarning qayta taqsimlanishi ro‘y berishi mumkin. Galvanik
elementlar bunga misol bo‘ladi.
Maydon ta’sirida (elektrostatik induksiya). Tashqi maydon ta’sirida jismdagi musbat va manfiy
zaryadlarning bir tekis taqsimoti buziladi.
Turli nurlanishlar ta’sirida (ultrabinafsha, rentgen va
𝛾 –nurlar ta’sirida). Bu nurlar ta’sirida metallar
sirtidan elektronlar uzib olinadi va metall musbat zaryadlanib qoladi.
Elektr zaryadi doimo zarracha va biror jism bilan bog‘langan bo‘ladi. Ammo fizikada jism va
zarralarga urg‘u bermasdan “zaryad” atamasidan foydalanishni afzal ko‘rishadi .
Elektr zaryadining saqlanish qonuni. Juda ko‘plab, jumladan, o‘z tajribalari asosida ingliz fizigi
M.Faradey 1843-yilda tabiatning fundamental qonunlaridan biri elektr zaryadining saqlanish qonunini
ta’rifladi:
Istalgan yopiq sistemada, sistema ichida qanday jarayonlar ro‘y berishidan qat’i nazar,
elektr zaryadlarining algebraik yig‘indisi o‘zgarmaydi:
,
1
const
Q
n
i
i
(48.1)
bu yerda n−sistemadagi zaryadlar soni.
Yopiq sistema deb tashqi jismlar bilan zaryad almashmaydigan sistemaga aytiladi.
Elektr zaryadi paydo ham bo‘lmaydi, yo‘qolmaydi ham, u faqat bir jismdan ikkinchisiga
uzatiladi yoki shu sistema ichida qayta taqsimlanadi.
Zaryadning saqlanish qonuni chuqur ma’noga ega. Agar elementar zarralar soni o‘zgarmasa, uni tushunish
qiyin emas. Lekin elementar zarralar paydo bo‘lishi (tug‘ilishi) va yo‘qolishi, ya’ni zarralarning turli
aylanishlari ro‘y berishi mumkin. Zaryadning saqlanish qonuniga muvofiq ular juft-juft bo‘lib
|
| |
