• Tokni olchashning uchta usuli mavjud . 1-usul
    		•

    Elektrotehnika va elektronika




    Download 7,5 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet46/148
    Sana13.01.2024
    Hajmi7,5 Mb.
    #136300
    1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   148
    Bog'liq
    ELEKTROTEHNIKA VA ELEKTRONIKA oquv qollanma

    Afzalliklari: shkalasi to‘g‘ri chiziqli; sezgirligi yuqori; o‘lchash xatoligi kichik. Kamchiliklari: faqat 
    o‘zgarmas tok zanjirlaridagina ishlay oladi; bevosita katta qiymatdagi toklarni o‘lchay olmaydi; tannarxi 
    baland. 
     
    5.3. Tok, kuchlanish, aktiv va reaktiv quvvatlarni o‘lchash. O‘zgarmas va 
    o‘zgaruvchan tok zanjirlarida o‘lchashlar. 
     
    Tokni o'lchashning uchta usuli mavjud
    . 
    1-usul 
    To'g'ridan-to'g'ri(bevosita) ulab o'lchash
    . O'zgaruvchan va o'zgarmas tok zanjirlarida ishlatiladi 
     

    75 
     
     
    5.3-rasm. Ampermetrni to‘g‘ridan-to‘g‘ri(bevosita) ulab o‘lchash sxemasi. 
    2-usul 
    Shunt qarshiligini ulab o'lchash
    . O'zgaruvchan va o'zgarmas tok zanjirlarida ishlatiladi. 
    5.4-rasm. Ampermetrni shunt qarshiligi bilan ulab o‘lchash sxemasi. 
    3-usul 
    Tok transformatori orqali ulab o'lchash
    . O'zgaruvchan tok zanjirlarida ishlatiladi. 
    5.5-rasm. Ampermetrni tok transformatori orqali ulab o‘lchash sxemasi. 
    Elektr o‘lchash – bu fizik kattalikning mos o‘lchov birliklarida ifodalangan (masalan,3 A, 4 V) 
    qiymatini (eksperimental usullar bilan) topish demakdir.

    76 
    Elektr kattaliklarning o‘lchov birligi qiymatlari fizika qonunlari va mexanik
    kattaliklarning o‘lchov birliklariga mos ravishda xalqaro kelishuvlar bilan 
    aniqlanadi.
    Elektr kattaliklarining o‘lchov birliklarini «ushlab turish», xalqaro kelishuvlar 
    bilan aniqlanishi qiyinchiliklar tug‘dirganligi uchun ham, ularni «amaliy» elektr 
    kattaliklarining o‘lchov birliklari etalonlari bilan belgilash qabul qilingan. Bu kabi 
    etalonlar ko‘pgina mamlakatlarning davlat metrologik laboratoriyalari tomonidan 
    qo‘llab-quvvatlab turiladi[16].

    Download 7,5 Mb.
    1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   148




    Download 7,5 Mb.
    Pdf ko'rish