• O‘lchash natijasi
  • Dinamik o‘lchashlarga
  • Elektrotehnika va elektronika




    Download 7,5 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet44/148
    Sana13.01.2024
    Hajmi7,5 Mb.
    #136300
    1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   148
    Bog'liq
    ELEKTROTEHNIKA VA ELEKTRONIKA oquv qollanma

    O‘lchash usuli esa - bu fizik eksperimentning aniq ma’lum struktura yordamida, o‘lchash vositalari 
    yordamida va eksperiment o‘tkazishning aniq yo‘li, algoritmi yordamida bajarilishi, amalga oshirilishi 
    usulidir. 
    O‘lchash odatda o‘lchashdan ko‘zlangan maqsadni (izlanayotgan kattalikni) aniqlashdan boshlanadi, 
    keyin esa shu kattalikning xarakterini tahlil qilish asosida bevosita o‘lchash ob’ekti (o‘lchanadigan kattalik) 
    aniqlanadi. O‘lchash jaraeni yordamida esa shu o‘lchash ob’ekti to‘g‘risida informatsiya hosil qilinadi va 
    nihoyat ba’zi matematik qayta ishlash yo‘li bilan o‘lchash maqsadi haqida yoki izlanayotgan kattalik haqida 
    informatsiya (o‘lchash natijasi) olinadi. Elektr energiysini hisobga olish asboblarining tasnifi quyidagi 
    rasmda tasvirlangan(5.1- rasm). Ular induktsionli, elektronli va mikroprptsessorli turlariga bo’linadi[16]. 
    5.1- rasm. Elektr energiysini hisobga olish asboblarining tasnifi. 
    O‘lchash natijasi - o‘lchanayotgan kattalikning son qiymatini o‘lchash birligiga ko‘paytmasi 
    tariqasida ifodalanadi. 
    O‘lchanadigan kattalikning o‘lchash jarayonida o‘zgarish xarakteriga ko‘ra statik va dinamik 
    o‘lchashlarga ajratiladi. Statik o‘lchash deganda qiymati o‘lchash jarayoni mobaynida o‘zgarmaydigan 
    kattalikni o‘lchash tushuniladi. Bundan tashqari, davriy o‘zgaruvchan kattaliklarning turg‘un rejimidagi 
    o‘lchashlar ham kiradi. Masalan, o‘zgaruvchan kattalikning amplituda, effektiv va boshqa qiymatlarini 
    turg‘un rejimida o‘lchash. 


    71 
    Dinamik o‘lchashlarga qiymatlari o‘lchash jarayonida o‘zgarib turadigan kattaliklarni o‘lchashlar 
    kiradi. Dinamik o‘lchashga vaqt bo‘yicha o‘zgaradigan kattalikning oniy qiymatini o‘lchash misol bo‘la 
    oladi[16]. 
    5.2. O‘lchash asboblarining klassifikatsiyasi. 
    Quyidagi jadvalda hozirda ishlatilib kelinayotgan va chiqarilayotgan o‘lchash asboblarining guruhlari 
    keltirilgan. Odatda, o‘lchash asboblarining nomida ushbu guruh va modifikatsiya tartib raqamlari berilgan 
    bo‘ladi(5.1-jadval): 
    5.1-jadval. 

    Download 7,5 Mb.
    1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   148




    Download 7,5 Mb.
    Pdf ko'rish