66
o‘lchash vositalarining zanjirida o‘lchash ma’lumotini olish, saqlash, o‘zgartirish va tavsiya
etish bilan bog‘liq sabablar;
o‘lchash vositasi va ob’ektiga nisbatan tashqi ta’sirlar (temperatura
yoki bosimning
o‘zgarishi, elektr va magnit maydonlarining ta’siri, turli tebranishlar va hokazolar) dan kelib chiquvchi
sabablar;
o‘lchash ob’ektining xususiyatlaridan kelib chiquvchi sabablar;
operatorning malakasi va holatiga bog‘liq sabablar va shu kabilar.
O‘lchash xatoliklarini kelib chiqish sabablarini tahlil qilishda eng avvalo o‘lchash natijasiga salmoqli
ta’sir etuvchilarini aniqlash lozim bo‘ladi.
Agar asbob shu sharoitdan farqli bo‘lgan
tashqi sharoitda ishlatilsa, hosil bo‘ladigan
xatolik
qo‘shimcha xatolik deyiladi.
Mohiyati, tavsiflari, o‘zgarish xarakteriga qarab va bartaraf etish imkoniyatlariga ko‘ra:
1.
Muntazam xatoliklar;
2.
Tasodifiy xatoliklar;
3.
Qo‘pol xatoliklar yoki yanglishuv xatoliklarga bo‘linadi.
4.4. Elektr o’lchashlar haqida.
Elektromexanik turidagi analogli asboblar to'g'risida umumiy ma’lumotlar
O'lchash
asbobi deb, o'lchash uchun qo'llaniladigan va me’yorlangan
metrologik xossalarga ega
bo'lgan texnik vositaga aytiladi.
Analogli o'lchash asboblari yoki bevosita ko'rsatuvchi asboblar Elektr o'lchashlar
va umuman
o'lchash texnikasida keng o'rin olgan asboblardan hisoblanadi. Analogli o'lchash
asbobining struktura
sxemasi 2.1.1-rasmda tasvirlangan. Bu turdagi asboblarda ko'rsatuv qaydnomasi uzluksiz (Funktsional)
ravishda o'lchanayotgan kattalik bilan bog'liqlikda bo'ladi[16].
4.1-rasm. Analogli o'lchash asbobining struktura sxemasi.
67
4.2-jadval
Analog o'lchash asboblarining turlari, tizimi.
