Transformatorlarning nominal rejimi deb ishlab chiqargan korxona tayyorlagan pasportda
ko‘rsatilgan rejimga aytiladi.
Transformatorlarning nominal qiymatlari - quvvat, kuchlanishlar, toklar, chastota va h.k.
transformatorlarning pasportida ko‘rsatilgan bo‘lib, u transformatorlarning nominal rejimini ko‘rsatuvchi
boshqa qiymatlar, masalan, FIK kabilarga ham taalluqlidir.
Transformatorlarning nominal quvvati deb, ikkilamchi chulg‘amda Volt-Amper bilan o‘lchangan
va pasportda ko‘rsatilgan quvvatga aytiladi.
Transformatorlarning nominal birlamchi kuchlanishi deb, pasportda ko‘rsatilgan kuchlanishga
aytiladi; agar birlamchi chulg‘am ulamalari mavjud bo‘lsa, u holda nominal kuchlanish alohida ta’kidlanadi.
Transformatorlarning nominal ikkilamchi kuchlanishi deb birlamchi chulg‘amda nominal
kuchlanish bo‘lib, yuksiz ishlagandagi ikkilamchi kuchlanishga aytiladi; agar ikkilamchi chulg‘am ulamalari
mavjud bo‘lsa, uning nominal kuchlanishi alohida ta’kidlanadi.
Transformator birlamchi va ikkilamchi chulg‘amlari nominal toklari deb transformator
pasportida ko‘rsatiladigan va nominal quvvat va nominal kuchlanishlar bilan ma’lum bog‘lanishda bo‘lgan
birlamchi va ikkilamchi chulg‘amlar toklariga aytiladi. Bunda transformator FIK i 100% ga yaqin deb faraz
qilinib ikkala chulg‘am nominal quvvatlari teng qilib olinadi.
Evropa va Osiyo davlatlaridagi kabi, O‘zbekiston Respublikasida ham kuchlanish chastotasi 50 (Gts)
qabul qilingan.
Bulardan tashqari transformatorlar o‘zgaruvchan tok fazalar soni va chastotasi qiymatini
o‘zgartiradigan qurilmalarda ham qo’llaniladi.
125
O‘zgaruvchan tokni to‘g‘rilovchi (o‘zgarmasga aylantiruvchi) va o‘zgarmas tokni invertorlovchi
(o‘zgaruvchanga aylantiruvchi) yarim o‘tkazgich asboblari bo’lgan sxemalarda ishlatiluvchi
transformatorlar
