|
Etilen ajratib olish jarayonini avtomatlashtirish
|
| bet | 10/28 | | Sana | 29.09.2024 | | Hajmi | 0,88 Mb. | | #272915 |
Bog'liq Etilen ajratib olish jarayonini avtomatlashtirish| 1.3. Masalani qo’yilishi
2001 yili O’zbekistonning Qashqadaryo viloyati G’uzor tumanida ishlab chiqarish quvvati bo’yicha Osiyoda birinchi birinchi o’rida turuvchi tabiiy gazni qayta ishlovchi kompleks (SHGKM) ishga tushirildi.
SHGKM yiliga 3,9 mld. m3 tabiiy gazni qayta ishlab chiqaradi va quyidagi maxsulotlarni tayyorlaydi:
Polietilen granuli - 125 ming tonn,
Suyiltirilgan gaz - 137 ming torr,
Gaz kondnntsati - 100 ming tonn,
Oltingugurt granuli - 4 ming tonn,
Tozalangan gaz - 3,45 ming tonn.
SHGMK qayta ishlatilayotgan tabiiy gaz SHo’rtan plastidan chiqadigan 4.12 % mol etan ko’rinishidagi qayta ishlashga asoslangan.
Kompleksga kelayotgan gazning tarkibi:
Metan - 90 – 91 %,
Etan-etilen - 3 - 4 %,
Propan -0,7 – 0,85 %,
Butan -0,35 -0,45 %,
Pentan -0,15 – 0,25 %,
S-uglevodlar 0,25 - 0,35 %
SO2 2 – 3 %,
Azot 0.75 – 0,9 %,
Seravodorod 0.08 – 0,32 %.
Tabiiy gazni turli fraktsiyalarga ajratish uchun proliz (termik ajratish ) usulidan foydalaniladi. Proliz jarayoni 800 -9000S o’tadi va tabiiy gazni kerakli fraktsiyalarga ajratishga asoslangan.
Uglevodorodlar termik jihatdan beqaror birikmalar hisoblanadi. Qizdirish jarayonida ular nisbatan yengil birikmalar hosil qilib parchalanadi, bunda reaktsiyaning so’nggi mahsulotlari uglerod va vodorod hisoblanadi.
Piroliz jarayonida yuqori miqdorda olefinlar olishning termodinamik imkoni alohida uglevodorodlarning, yuqori temperaturalargacha qizdirish jarayonida, termik barqarorligining turlicha bo’lishiga asoslangan.
650 oS gacha bo’lgan temperaturalar oralig’ida xom ashyoning boshlang’ich komponentlari, 650-900 oS oralig’ida – olefinlar, 900-1050 oS oralig’ida atsetilen uglevodorodlari, 1050 oS dan yuqori temperaturalarda – uglerod va vodorod yuqori barqarorlikga ega. Keltirilgan chegaralar ma’lum darajada shartli hisoblanadi.
Qurilmada etanning pirolizi 810-850 oS temperaturalar oralig’ida olib boriladi. Jarayonning temperatura rejimi mavjud pirolizga uchratiladigan xom ashyo bilan aniqlanadi. Piroliz gazining zmeevikdan chiqish temperaturasi belgilovchi temperatura hisoblanadi. Etanning konversiya darajasi temperaturaga to’g’ri proportsional, shuning uchun temperatura rejimini o’zgartirish yo’li bilan, pechga beriladigan xom ashyo miqdorini (tsiklga qaytariladigan etanni hisobga olgan holda) tartibga solish mumkin.
Xom ashyoning 1 % ning konversiya (pirolizga uchrashi) temperaturasi piroliz reaktsiyasining shartli boshlanish temperaturasi hisoblanadi, bu etan uchun 750 oS ga to’g’ri keladi, shuning uchun piroliz zmeevikini, turli vazifalarni bajaruvchi, bir necha zonaga bo’lish mumkin.
Aytilganlardan ko’rinib turibdiki jarayon tezlik bilan o’tganligi sababli uni zamonaviy o’lchash va rostlovchi qurilmalar yordamida avtomatik boshqarishni tashkil etaman.
Bitiruv ish tarkibi quyidagicha:
Kirish.
1.1.Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishe
1.2.SHo’rtan gaz kimyo majmuasi.
1.3.Masalani qo’yilishi.
2.1.Etilen gazini ishlab chiqarishni avtomatlashtirish.
2.2. Avtomatik boshqarish tizim optimal rejimini ...
2.3. Proliz jarayonini aktiv eksperement yordamida modelini tizish.
2.4. Bo’lim xulosasi.
3. 3.1 Mantiqiy qurilmalar yordamida texnologik jarayonlarni boshqarish usuli.
3..2 Xulosa.
4. Foydalanilgan adabiyotlar.
2. Asosiy qism
|
| |
