|
Kanditsion- Etilen olish jarayonini avtomatlashtirish
|
| bet | 11/28 | | Sana | 29.09.2024 | | Hajmi | 0,88 Mb. | | #272915 |
Bog'liq Etilen ajratib olish jarayonini avtomatlashtirish| 2.1. Kanditsion- Etilen olish jarayonini avtomatlashtirish
Tabiiy gaz asosan uglevod va vodorod brikmasidan xosil bщladi, uglevodorodlar termik jihatdan beqaror birikmalar hisoblanadi. Qizdirish jarayonida ular nisbatan yengil birikmalar hosil qilib parchalanadi, bunda reaktsiyaning so’nggi mahsulotlari uglerod va vodorod hisoblanadi.
Piroliz jarayonida yuqori miqdorda olefinlar olishning termodinamik imkoni alohida uglevodorodlarning, yuqori temperaturalargacha qizdirish jarayonida, termik barqarorligining turlicha bo’lishiga asoslangan.
650 oS gacha bo’lgan temperaturalar oralig’ida xom ashyoning boshlang’ich komponentlari, 650-900 oS oralig’ida – olefinlar, 900-1050 oS oralig’ida atsetilen uglevodorodlari, 1050 oS dan yuqori temperaturalarda – uglerod va vodorod yuqori barqarorlikga ega. Keltirilgan chegaralar ma’lum darajada shartli hisoblanadi.
Piroliz jarayonida boradigan kimyoviy reaktsiyalarning mexanizmi yetarli darajada murakkab va ularning murakkablik darajasi, piroliz uchun olinadiga uglevodorodlarning molekulyar og’irligi va konversiya darajasining ortib borishi bilan, ortadi.
Piroliz jarayonida boradigan reaktsiyalarni ikki bosqichga bo’lish mumkin.
Etilen konversiyasi bo’yicha jarayonining qattiqligini aniqlash uchun quyidagi formuladan foydalaniladi:
S=2,3 lg 1/(1-x) bunda: x – xom ashyoning konversiya darajasi.
Piroliz jarayonining qattiqligining ortishi bilan doimo vodorod va metanning chiqishi ortadi, etilenning chiqishi ko’paymaydi, hatto birmuncha kamayadi.
Jarayonining teng qattiqlik darajasi, temperatura va reaktsiya zonasida bo’lish vaqtining turli qiymatlarida birga qo’shib olib borishda, bir xil reaktsiyaga kirishish darajasiga mos keladi, ammo bunda hosil bo’ladigan piroliz mahsulotlarining tarkibi turlicha bo’ladi.
Piroliz jarayonining qattiqlik darajasi, iqtisodiy jihatdan kelib chiqib, ko’plab omillarni hisobga olgan holda tanlanadi, ammo jarayonning quyidagi bog’liqliklariga rioya qilinadi (qattiqlik darajasiga bog’liq holda).
Etilen va parchalanishning nisbatan og’ir mahsulotlarning chiqishi maksimal qiymat orqali o’tadi. Vodorod va metanning chiqishi bir tekis ko’tariladi.
2-zona (S = 1 dan 2-2,5 gacha) parchalanishning birlamchi reaktsiyalari tezliklarining ortishi bilan tavsiflanadi, bu suyuq mahsulotlar chiqishining kamayishidan ko’rininadi, ammo ikkilamchi reaktsiyalarning ustunligining ortishi boshlanadi. Vodorod, metan, etilen va butadienni chiqishining ortishi davom etadi. Propilen va butanlarning parchalanish tezligi ularning hosil bo’lish tezligiga tenglashadi, so’ngra undan ortib ketadi va bu mahsulotlarning chiqishi maksimal qiymat orqali o’tadi.
Etilen ajratib olish jarayonini avtomatlashtirish.
Tabiiy gaz asosan uglevod va vodorod brikmasidan xosil bщladi, uglevodorodlar termik jihatdan beqaror birikmalar hisoblanadi. Qizdirish jarayonida ular nisbatan yengil birikmalar hosil qilib parchalanadi, bunda reaktsiyaning so’nggi mahsulotlari uglerod va vodorod hisoblanadi.
Piroliz jarayonida yuqori miqdorda olefinlar olishning termodinamik imkoni alohida uglevodorodlarning, yuqori temperaturalargacha qizdirish jarayonida, termik barqarorligining turlicha bo’lishiga asoslangan.
650 oS gacha bo’lgan temperaturalar oralig’ida xom ashyoning boshlang’ich komponentlari, 650-900 oS oralig’ida – olefinlar, 900-1050 oS oralig’ida atsetilen uglevodorodlari, 1050 oS dan yuqori temperaturalarda – uglerod va vodorod yuqori barqarorlikga ega. Keltirilgan chegaralar ma’lum darajada shartli hisoblanadi.
Piroliz jarayonida boradigan kimyoviy reaktsiyalarning mexanizmi yetarli darajada murakkab va ularning murakkablik darajasi, piroliz uchun olinadiga uglevodorodlarning molekulyar og’irligi va konversiya darajasining ortib borishi bilan, ortadi.
Piroliz jarayonida boradigan reaktsiyalarni ikki bosqichga bo’lish mumkin.
Etilen konversiyasi bo’yicha jarayonining qattiqligini aniqlash uchun quyidagi formuladan foydalaniladi:
S=2,3 lg 1/(1-x) bunda: x – xom ashyoning konversiya darajasi.
Piroliz jarayonining qattiqligining ortishi bilan doimo vodorod va metanning chiqishi ortadi, etilenning chiqishi ko’paymaydi, hatto birmuncha kamayadi.
Jarayonining teng qattiqlik darajasi, temperatura va reaktsiya zonasida bo’lish vaqtining turli qiymatlarida birga qo’shib olib borishda, bir xil reaktsiyaga kirishish darajasiga mos keladi, ammo bunda hosil bo’ladigan piroliz mahsulotlarining tarkibi turlicha bo’ladi.
Piroliz jarayonining qattiqlik darajasi, iqtisodiy jihatdan kelib chiqib, ko’plab omillarni hisobga olgan holda tanlanadi, ammo jarayonning quyidagi bog’liqliklariga rioya qilinadi (qattiqlik darajasiga bog’liq holda).
Etan-etilen parchalanishning nisbatan og’ir mahsulotlarning chiqishi maksimal qiymat orqali o’tadi. Vodorod va metanning chiqishi bir tekis ko’tariladi.
2-zona (S = 1 dan 2-2,5 gacha) parchalanishning birlamchi reaktsiyalari tezliklarining ortishi bilan tavsiflanadi, bu suyuq mahsulotlar chiqishining kamayishidan ko’rininadi, ammo ikkilamchi reaktsiyalarning ustunligining ortishi boshlanadi. Vodorod, metan, etilen va butadienni chiqishining ortishi davom etadi. Propilen va butanlarning parchalanish tezligi ularning hosil bo’lish tezligiga tenglashadi, so’ngra undan ortib ketadi va bu mahsulotlarning chiqishi maksimal qiymat orqali o’tadi.
|
Rasm -4. Kanditsion –etilen olish jarayonini avtomatik boshqarish tizimini funktsional chizmasi
|
|
| |
