F82b9f65-d018-45f6-bb38-4ca54906821e pdf




Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/96
Sana18.05.2024
Hajmi1,81 Mb.
#242197
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   96
Bog'liq
оила психологияси китоб

Monogam oila

bola manfaatiga yo`nalgan oila (detotsentrik) XIX asrning 
oxiri 

XX asrning boshlarida paydo bo`lgan hodisadir. U xotin-qizlarning ijtimoiy 
hayotdagi rolining ortishi hamda bola huquqlarining oshib borishi bilan izohlanadi. 
Bunday holatlarda gap ko`proq oilada farzandlar soni haqida emas, balki oilada 
umuman bola borligining qadrlanishi 
to`g’risida
boradi. Ota-onalar bunday 
sharoitda ko`proq bolaning kelajakda kim bo`lishi, u egallashi lozim bo`lgan 
martabalar, uning istiqboli xususida 
qayg’uradigan
, shu bois ham oila byudjetining 
asosiy qismi uni 
ta’minlash
, unga zarur 
ta’lim
va tarbiyani berish, 
g’amxo`rlik


16 
qilishga sarflanadi. Bolalar bilan 
bog’liq
ehtiyojlarning o`sib borishi oqibatida 
mamlakatda ham bolalar 
ta’minoti
, ularning ozuqasi, kiyim-kechagi, o`yinchoqlar, 
bolalarning madaniy-
ma’rifiy
maskanlarini rivojlantirishga ixtisoslashgan sanoat 
korxonalari ko`payadi, rivojlanadi. Bolalar va yoshlarning turli 
ma’rifiy
o`choqlarining kengayishi, yangi texnika va texnologiyalarning asosan bolalar 
manfaatiga bevosita 
bog’lanishi
, yoshlarning kasb 
ta’limini
takomillashtirish 
ishlari, ular o`qishi va bilim olishi muddatlarining uzaytirilishi ularning mehnat 
sohasiga kechroq kirib borishiga olib keladi. 
Ya’ni
, ilgarigiga nisbatan bolalar 
kechroq mustaqil hayotga kirishadi. Buning oqibatida nikoh yoshi ham tobora 
kattalashib boradi. Kattalar tomonidan bolaga 
e’tiborning
, shu bilan bir qatorda 
tashvishlarning ortishi, o`z navbatida bolalarning 
tug’ilish
soni kamayishiga olib 
keladi. Bolalar erka bo`lib, ular erkinligi ortib boradi, ota-onaning butun diqqat-
e’tibori
ularga qaratiladi. Bu toifa oiladagi bola manfaati shu qadarki, 
ba’zan
ona 
faqat bolani o`ylash, unga 
e’tibor
qilishni afzal bilganidan, eridan ham voz 
kechishi holatlari ham kuzatiladi. 
Bola manfaatiga yo`nalgan oilaning ham turli ko`rinishlari bo`lib, ulardan biri 
avtoritar tip
dir. Bunda bola soni bittami yoki ikkitami ota-onaning cheksiz 
g’amxo`rligi
, ular obro`si bilan parallel tashkil etiladi. Masalan, ko`pgina 
amaldorlarning oilasi shunday. Ota-ona bola nazarida eng nufuzli, aqli har narsaga 
yetadigan, shuning uchun bola ham xuddi otasi yoki onasiday bo`lib yetishish 
motivatsiyasi kuchli bo`ladi. 

Download 1,81 Mb.
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   96




Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish