19
qadriyatlarni ardoqlab kelayotgan yurtimizda bunday salbiy holatlarning
bo`lmasligiga xizmat qiladi.
Al
ь
ternativ nikohning yana bir ko`rinishi
qayta nikohlar
dir.
Odatda bunday
nikoh turi beva yoki tul qolgan shaxslarda uchraydi. Aslida ham birinchi qayta
nikohlar XVI asrda Angliyada qayd etila boshlagan. Hozirda esa bunday nikohlar
odatda beva qolganlar yoki ajrashib ketganlar o`rtasida qayd etilishi mumkin.
Bunday oila turi ham ajrimlar ko`payishiga mos tarzda ortib bormoqda.
Aralash oilalar
yoki begona ota-onalar bilan yashaydiganlar oilasi. Bu
–
yetimlarni boqib olish hisobiga paydo bo`ladigan, otalikka olish, o`gay ota yoki
ona bilan yashaydiganlar oilasidir.
Ming afsuski, turli hayotiy vaziyatlar tufayli
shunday oila ham bor, ular nisbatan ko`p bo`lmasa-da, O`zbekistonda ham mavjud.
Godvin
–
nikohlar,
uning asoschisi bo`lgan ingliz sotsial-monarxi
U.Godvin
(1756-1836) nomi bilan
bog’liq
. U bunday
oilani ideal deb hisoblagan, chunki
bunday oilalar, asosan, ota-onaning xohish-irodasiga ko`ra paydo bo`ladi,
yoshlarning istaklari bunda inobatga olinmaydi. Bunday nikohlarda jinsiy yaqinlik
ko`zda tutilmaganligi sababli, o`zaro hurmat va bir tom ostida alohida yashashga
mo`ljallangan bo`ladi, er va xotin bir-birlarining
oldida faqat
ma’naviy
jihatdan
majburiyatlarga ega xolos.
To`g’ri
, bir qarashda bunday nikoh bizdagi sovchilik
yo`li bilan quriladigan oilaga o`hshab ketadi, lekin bizda zurriyod qoldirish, birga
yashash talab etiladi. SHuning uchun yigit va qiz bir-birlarini sevmagan bo`lsalar-
da, nikoh o`qilayotganda ularning rizochiliklari so`raladi, javob ijobiy bo`lgach,
ular chimildiqqa kiritiladi.
Godvin
tipidagi nikohlar ko`pincha O`zbekistonda
keksalar o`rtasida rsmiylashtiriladi. Masalan, kampiridan uning qazosi tufayli juda
bo`lgan otaxon o`zaro kelishuv natijasida o`zga bir beva ayolga uylanadi, ular
o`rtasidagi munosabatlar o`zaro samimiyat, hurmat, qo`llab-quvvatlov, keksalikni
bezashga yo`naltirilgan. Lekin bu oila o`zidan zurriyod
qoldirish kabi haqiqiy
oilaga xos funktsiyalarning barchasini bajarmaydi. Bunday oila Islom dini
arkonlariga ham mos bo`lib, bu ikki keksa odamning bir-birlari umrlarini
cho`zishga qaratilgan samimiy munosabatlari majmuidir.
