• Bu holda potensial energiya o’zgarishi formulasi
  • Potensial egri chiziqning nosimmetriya xarakteri nimaga olib keladi
  • Bunga sabab: tenranishning angarmonik xarakteri.
  • Proporsionallik koeffitsiyenti
  • Ammo past T/ga: ham ham T pasayishi bilan kamayadi va ga .
  • Fan: qattiq jism fizikasi




    Download 1,49 Mb.
    bet1/6
    Sana11.01.2024
    Hajmi1,49 Mb.
    #134697
      1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    QATTIQ JISM FIZIKASI MARUZA 3

    FAN: QATTIQ JISM FIZIKASI

    MA’RUZA N3

    Potensial egri chiziq asimmetriyasini hisobga olish uchun qo’shimcha had ni kiritish kerak.

    Potensial egri chiziq asimmetriyasini hisobga olish uchun qo’shimcha had ni kiritish kerak.

    Bu had asimmetriyani ifodalaydi (g – proporsionallik koeffitsiyenti).

    Bu holda potensial energiya o’zgarishi formulasi:

    Zarra N2 o’ngga og’ganida ( had haddan ayriladi va bc tarmoq bc’ tarmoqqa o’xshash bo’ladi.

    Chapga og’ganida ( had hadga qo’shiladi va “ba” tarmoq “ba’” tarmoqdan tikroq bo’ladi.

    •  

    Potensial egri chiziqning nosimmetriya xarakteri nimaga olib keladi?

    Potensial egri chiziqning nosimmetriya xarakteri nimaga olib keladi?

    • Zarra N2 ning o’ngga va chapga og’ishlari bir xil bo’lmaydi: chapga qaraganda o’ngga kuchliroq og’adi.
    • Buning oqibatida bu zarraning o’rtacha holati ( muvozanat holati “O” bilan ustma-ust tushmaydi, balki o’ng tomonga (“O” nuqtaga nisbatan)
    • masofaga suriladi.

      Bu “1” va “2” zarralar orasidagi o’rtacha masofaning “” miqdorga surilishiga mos keladi.

    •  

    Shunday qilib, jismni isitganda zarralar orasi ortadi, jism esa kengayadi.

    Shunday qilib, jismni isitganda zarralar orasi ortadi, jism esa kengayadi.

    Bunga sabab: tenranishning angarmonik xarakteri.

    U(r) bog’lanish asimmetrik hisoblashlarning ko’rsatishicha, jism T temperaturaga isitilganida zarralar orasidagi masofa

    (k – Bolsman doimiysi) ga ortadi.

    Jismning nisbiy chiziqli kengayishi:

    Bu nisbat T ga proporsional bog’langan.

    •  

    Proporsionallik koeffitsiyenti:

    Proporsionallik koeffitsiyenti:

    Jismning chiziqli kengayish koeffitsiyenti deyiladi.

    Tajriba va nazariya mos tushadi.

    Tajribalar yana shuni ko’rsatadiki, yetarlicha yuqori T/ga: jism kengayishi uning T ga proporsional va

    Ammo past T/ga:

    ham ham T pasayishi bilan kamayadi va ga .

    •  

    Download 1,49 Mb.
      1   2   3   4   5   6




    Download 1,49 Mb.