Gayubova komila anvarovna yulanova nargiza davlatovna akademik yozuv




Download 7,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/150
Sana09.10.2024
Hajmi7,1 Mb.
#274172
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   150
Bog'liq
Akademik yozuv o\'quv qo\'llanma

5-topshiriq.
«Ekologik muammolar» mavzusida matn tuzing. 
 
Nazorat savollari 
 
 
1.
Matn – bu …… 
2.
Matn necha turga bo‘linadi? 
3.
Matn tuzilishidagi asosiy qoidalarni aytib bering. 
4.
Aloqaning mantiqiy vositalari nimalardan iborat? 
5.
Matnni bo‘limlarga bo‘lish tamoyillarini aytib bering. 
 
6-mavzu.
Reja. Rejaning turlari 
 
 
Nazariy ma’lumot. 
 
 
Insho rejasini tuzish va tezis sifatida shakllantirish 
Insho mavzusi aniqlab olingach, mazkur mavzu asosida insho rejasi 
tuziladi. Reja – ish-faoliyatini tartibga solish, amalga oshirish rejimidir. Reja 
forscha-tojikcha “kir yoyiladigan ip” , “arqon”, “saf”, “qator” ma`nosidagi so‘z 
bo‘lib, biror kishini tartibi bilan va o‘z vaqtida bajarish uchun oldindan belgilab 
olingan aniq yoki taxminiy mo‘ljal, belgili tartib, qoida, o‘lchovni bildiradi 
(O‘TIL, Sh, 369). 
Tuziladigan reja insho mazmunini o‘zida to‘la-to‘kis namoyon qilib 
turmog’i, izchillik asososida mavzudan chetga chiqmagan holda tuzilmog’i darkor.
Reja inshoning tarkibi qismlaridan biri sanaladi. Yaxshi tuzilgan reja 
inshoning izchilligini ta`minlaydi, o‘quvchi reja asosida qayd etilgan fikrdan
keyin nima haqida bayon qilishni aniq his qilib turadi. Insho rejasi ikki xil: soda va 
murakkab ko‘rinishda bo‘ladi. 


58 
Odatda, erkin va ijodiy mavzudalardagi insholar yozilayotganida yoki aniq bir 
yozuvchining ijodiga baho berilayotganda sodda shakildagi insho rejalaridan 
foydalaniladi. Bunda rejadagi har bir band qisqa va sodda gaplardan iborat bo`ladi. 
Sodda shakildagi insho rejasi tuzilayotganda mavzuga har tomonlama mos 
keladigan materiallardan, xalq maqollaridan va ibratli gaplardan, hikmatli 
so‘zlardan foydalanish maqsadga muvofiqdir.
O‘zida insho mavzusining barcha jihatlarini yaqqol aks ettirib turgan reja 
namunalari insho mazmuning ixchamlashtirilgan shakillaridir. Yaxshi tuzilgan 
rejalar inshoning yo‘nalishi, tarkibiy qismlari, mavzuning izchinligi haqida aniq 
bir tasavvur beradi. Bunday tipdagi insho rejalaridagi tartib arab raqamlari bilan 
belgilanadi va reja bandlari oxirida nuqta qo‘yiladi. 

Download 7,1 Mb.
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   150




Download 7,1 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Gayubova komila anvarovna yulanova nargiza davlatovna akademik yozuv

Download 7,1 Mb.
Pdf ko'rish