|
Replikatsiyaning elongatsiyasiBog'liq O.N. Imomov. Genetika va genomika asoslari asosiy texnologik jarayon va qurilmalar, Sharofat diss.slayd, kompyuter haqida umumiy ma\'lumot Sitora, Birinchi jahon urushining boshlanishi va borishi, Calendar plan-Qattiq jismlar fizikasi (22), eksperement tadqiqot, akt, СИ узб (лаб) , Farg\'ona politexnika insitituti kimyo texnologiya” fakulteti-fayllar.org, Ўзбекистон тарихи модел-папка, @uqituvchiga hujjat sinf rahbari daftari, Chiqish xati, BREND MASHINA, 8-mavzu. Web ilova yaratish asoslari. PHP tili.Replikatsiyaning elongatsiyasi
DNK molekulasining sintezi praymer oxirida DNK-polimeraza III fermenti ishtirokida
boshlanadi. Sintez matritsa asosida 5' 3' yo‘nalishi bo‘yicha ikki zanjirda bir vaqtda sodir
bo‘ladi. Ma’lumki, DNK zanjiri antiparallel bo‘lganligi uchun, yangi sintezlanayotgan molekula
ham qarama-qarshi tomonga uzayib borishi kerak. Bu jarayonda ikki xil ferment ishtirok etishi
zarur edi. Aslida bu reaksiyani bitta ferment--DNK-polimeraza katalizlaydi. SHunga asosan,
A.Korinberg DNK zanjirining o‘sish jarayonida molekulaning ayrim erlari uzilgan, ochiq joylar
bo‘lishi mumkin, degan hulosaga kelgan. Keyinchalik bu g‘oya yapon olimi R.Okazaki
tomonidan tajriba asosida isbotlangan. Olim har ikkala zanjir bir vaqtda replikatsiya qilinganda,
bir zanjir uzluksiz, ikkinchi yangi zanjir esa kalta fragmentlar shaklida sitezlanishini kashf etdi.
Uzluksiz sintezlanadigan zanjir “boshlovchi” uzilib sintezlanadigani “orqada qoluvchi” zanjir
deb ataladi. Okazaki bo‘lakchalarining sintezi uchun tomizg‘i sifatida RNK ning kichik qismlari
kerak. CHunki DNK-polimerazaning o‘zi zanjirni uzaytira olmaydi. RNK tomizg‘i kalta zanjirli
RNK bo‘lib, uning 3' uchiga birin-ketin dezoksiribonukleotid qoldiqlari birikadi (31-rasm). DNK
fragmentlari shakllangandan so‘ng DNK dagi ribonukleozid qoldiqlari ribonukleaza yoki RNK-
aza N deb ataluvchi fermentlar orqali ajratiladi.
Praymerlar degradatsiyasida DNK-polimepaza Iishtirok etadi. Bu ferment polimeraza va
nukleazalik xususiyatiga ega. Mazkur enzimda ikkita markaz bo‘lib, birinchisi praymerni
degradatsiya qilsa, ikkinchisi esa DNK molekulasi sintezida hosil bo‘lib qoladigan oraliq-
bo‘shliqlarni dezoksi-ribonukleozidfosfatlar bilan to‘ldirib turadi.
|
| |
