|
Hayot faoliyati xavfsizligi
|
| bet | 7/148 | | Sana | 17.05.2023 | | Hajmi | 1.27 Mb. | | #60750 |
Bog'liq HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI 1-makta ma\'rifat soati 13.09.2022, Skalyar va vektor maydonlar. Ularning xarakteristikalari, A, Mustaqil ta\'lim, 12, Lecture - 35, ustoz qo\'shiq sh\'er, Labaratoriya ish C , axb 2, axb 3, shablon, technology in our life, “Daromad-iste′mol chizig`i” tahlili-fayllar.org (1), 1 Jamiyat taraqqiyotida ta’lim-tarbiyaning tutgan o‘rni nimada J-fayllar.orgFaoliyat - ma’lum darajada xo‘jalik samarasiga erishish maq- sadida inson bilan tabiat hamda antropogen muhitning maqsadga yo‘naltirilgan o‘zaro ta’sir jarayonidir.
Xavf — tirik yoki o‘lik materiyaning insoniyat sog‘ligiga, tabi- atga va material boyliklarga zarar yetkazuvchi, baxtsiz va ko‘ngilsiz hodisalarga olib keluvchi salbiy xususiyatlaridir1.
Xavfsizlik - obyektga ta’sir etuvchi turli xil moddalar, mate- riallar, energiya va ma’lumotlar oqimini maksimal ruxsat etilgan miqdordan oshmaydigan holatidir. Har qanday xavf aniq bir obyektga ta’sir etgandagina real xavf hisoblanadi.
Turli xil xavflar oqimidan himoyalanadigan obyekt deganda, atrof-muhitning har qanday komponentini tushunish mumkin, ya’ni: inson, jamiyat, davlat, tashkilot (korxona, muassasa), tabiat, dunyo, kosmos va b.
Baxtsiz hodisalarning sababiari deb faoliyat davrida ma’lum shart-sharoitlar asosida yuzaga keladigan potensial xavflarga aytiladi yoki baxtsiz hodisalarning sababiari amaldagi xavfsizlik qonun- qoidalari, me’yorlar, standartlar, nizomlar va boshqa shu kabi xavf- sizlikni ta’minlovchi talablarni buzilishidir.
Baxtsiz hodisalarning sababiari quyidagi turlarga bo‘linadi: texnikaviy; tashkiliy; sanitar-gigiyenik; psixofiziologik.
Yashash (faoliyat) muhiti - inson hayoti, faoliyati, sog'ligi va nasliga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita, birdan yoki uzoq vaqt davo- mida ta’sir etuvchi xavfli omillar majmui bilan xarakterlanuvchi muhit tushuniladi.
Xavfli omillar - fizikaviy, kimyoviy, biologik, psixofiziologik va ijtimoiy xarakterda bo'lishi mumkin.
Yashash muhiti biosfera, texnosfera, hudud, ishlab chiqarish muhiti, maishiy muhit va boshqa ko‘rinishlarda bo‘ladi.
Biosfera — yer yuzining litosfera (yerning ustki qatlami), gidro- sfera (suv bilan qoplangan qismi), troposfera (atmosferaning pastki qatlami) dan iborat inson yashayotgan qismidir. Insonning o‘zgarti- ruvchan hayotiy faoliyati ta’sirida biosfera qismlarga ajraladi.
Texnosfera - inson tomonidan biosferani o‘zining material va ijtimoiy-iqtisodiy manfaatlariga mos keltirish maqsadida turli xil texnik vositalar yordamida o‘zgartirilgan qismi (shahar hududi, ishlab chiqarish hududi va b.)
|
| |
