4.3-rasm. Energiya ta’minoti boshqaruvi qurilmalarining energiya
taminlash manbalarini tashqi ko‘rinishlari.
4.4-rasm. Tadqiqotlar o‘tkazilgan tajriba qurilmalarining ishlab
turgan xolatidagi ko‘rinishi.
89
Infokommunikatsiya obyektlari energiya ta’minoti qurilmalarining
jarayonlarini nazorati uchun ishlab chiqilgan apparatni, manbalar soniga
mos keladigan mikrokontrollyorlar blokini, taklif etilgan algoritm
bo‘yicha yaratilgan dasturiy ta’minotni amaliy qo‘llash asosida elektr
energiya tejash 1,8 foizga oshirilib, sinov vaqtida ko‘p parametrli tokini
monitoringii va boshqaruvi orqali energiyadan samarali foydalanish
imkoni taqdim etildi.
4.3-§. Energiya ta’minoti monitoringi natijalarining samaradorlik va ishonchlilik ko‘rsatkichlarini tahlili Elektr energiya istemol qiluvchi obektlar xususan, transport
tizimlarini ishonchli va uzluksiz elektr energiyasi bilan ta’minlash ko‘p
jihatdan rele himoyasi va avtomatlashtirish qurilmalarining holati va
to‘g‘ri ishlashiga bog‘liq. Qurilmalarning elementar ma’lumotlar
bazasining hozirgi holatini o‘rganish, o‘rni himoyasi va
avtomatlashtirish qurilmalarining shikastlanishini tahlil qilish
Respublikamiz miqyosidagi tarmoqlarda o‘rni himoyasi va
avtomatlashtirishning ishonchliligini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlarni
aniqlash dolzarb xisoblanadi. Energiya ta’minoti monitoringi va
boshqaruvi uchun mo‘ljallangan apparat va dasturiy majmua rele
himoyasi va avtomatlashtirish qurilmalarining miqdoriy va sifat tarkibi
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni statistik tahlil qilish usuli uchun qo‘llanildi.
Elektr tarmoqlari majmuasining holati baholanadi, bunda xususiy
kapitalning o‘z elektr inshootlarini modernizatsiya qilishdan
manfaatdorligi past. Elementlar bazasini rivojlantirishda ham, o‘rni
himoyasi qurilmalarining noto‘g‘ri ishlashi va shikastlanishining
sabablarida ham salbiy tendensiyalar aniqlandi. Strukturaviy-funksional
usul avtomatlashtirish va rele himoyasi qurilmalari ishlashining
ishonchliligini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqish
uchun ishlatilgan. Amaliyotda qo‘llanilishi natijasida qurilmalarning
umumiy sonining sezilarli darajada qisqarish tendensiyasi kuzatildi,
eskirganligi tufayli nosozliklar ulushi esa nosozliklar umumiy sonining
chorak qismiga yetdi. Zararning asosiy sabablari bilan har xil turdagi
o‘rni himoyasi qurilmalari uchun eng ko‘p zararlar statistikasini tahlil
qilish amalga oshiriladi. Mavjud ma’lumotlarning tahlili rele himoya
vositalarini modernizatsiya qilish va ularning ishlashi ishonchliligini
oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar ishlab chiqish zarurligini ko‘rsatadi.
Ushbu muammolardan kelib chiqib ishlab chiqilgan qurilma va uni
90
masofadan monitoring qilish uchun mo‘ljallangan dasturiy majmuaning
samaradorlik ko‘rsatkichlari 4.5-rasmda yanada aniqroq qilib keltirib
o‘tilgan.
