Iimovatsion faoliyat




Download 90 Kb.
bet3/5
Sana11.12.2023
Hajmi90 Kb.
#115639
1   2   3   4   5
Bog'liq
7- Mavzu O\'qituvchining innovatsion faoliyati namoyon bo\'lishi va tuzilmasi

iste 'dod nishonalari;

  • uquvlilih;

  • qobiliyat;

  • iste 'dod;

  • oila tarbiyasi sharoiti;

  • о 'quv yurti;

  • o'z xatti-harakati.

    Akmeologiya ilmiy nuqtai nazardan professionalizm va ijod munosabatida olib qaraladi. Bunda quyidagi kategoriyalar farqlanadi:

    • ijodiy individuallik;

    • о 'zining о 'sish va takomillashish jarayoni;

    • o'zimkoniyatlarini amalgaoshirishsifatidagikreativtajribasi. O'qituvchining ijodiy individualligi quyidagilardan iborat:

    • intellektual - ijodiy tashabbus;

    • bilimlar kengligi va chuqurligi intellektual qobiliya ti;

    • ziddiyatlarga nisbatan xushyorlik, ijodga tanqidiy yondashuv, vujudan yaratuvchilikka kurashchanlik qobiliyati;
    • axborotlarga tashnalik, muammolardagi g'ayriodatiylikka va yangilikka bo'lgan his- tuyg'u, professionalizm, bilishga bo 'Igan chanqoqlik (N, V, Vishnekova).
    V.A.Slastenin ijodiy individualizmni ro'yobga chiqarishning asosiy vazifalarini quyidagicha belgilaydi:

    • ijtimoiy mohiyat kasb etgan madaniyatni boyitish;

    • pedagogik jarayon va shaxs bilimlarini yangilab turish;

    • samarali va ahamiyatli meyorlarni belgilaydigan yangi texnologiyalarni topish;

    • shaxsning o'z taqdirini o'zi belgilash va o'zini o'zi namoyon qila olishi asosida o'z rivojlanishini ta 'minlash;

    Shu tariqa o'qituvchining ijodiy individualligini shakllantirish shaxs rivojlanishi va yangilanishining dinamik innovatsion jarayoni sifatida tushuniladi.
    Ijodiy individuallikni xarakterlaydigan samarali o'z-o'zini anglash quyidagilarni qamrab oladi: o'zini boshqalarga qiyos qilish asosida o'z shaxsining betakror ekanligini anglay olishi; o'zi to'g'risidagi kreativ ko'rinishlar va tasavvurlari to'plami; individual kreativ o'ziga xosliklarning bir butunligi va uyg'unligi, ichki birligi; shaxsning o'z rivojlanishidagi dinamiklik va doimiylik jarayoni va uning ijodkor sifatida shakllanishi; shaxs o'zini namoyon qila olishi va o'zining muayyan ishlami amalga oshmshga hozir rurganligi; ijodkor sifatida o'zini baxshida qila olishi va shaxsiy hamda ijtimoiy vaziyatlarda o'zining o'rnini anglay olishi (V.A.Slastenin).
    Innovatsion faoliyat tuzilmasi tahlilida akmeologik yondashuv o'qituvchining kasbiy mahorati cho'qqilariga erishuvida uning shaxsi rivojlanish qonuniyatlarini ochish unkonini beradi.
    O'qituvchi innovatsion faoliyatining eng muhim tavsifi kreativlikdir.
    Kreativlik termini angliya-amerika psixologiyasida 60-yillarda paydo bo'ldi. U individning yangi tushuncha yaratishi va yangi ko'nikmalar hosil qilish qobiliyati, xislatini bildiradi.
    J.Gilford kreativlikni tavsiflaydigan qator individual qobiliyatlarni ko'rsatadi:

    • fikrining ravonligi;

    • fikrnim aqsadga m uvofiq у о 'Hay о lishi;

    • о 'ziga xoslik (originallik);

    • qiziquvchanlik;

    • farazlar yaratish qob iliyati;

    • xayol qila olish, fantastlik (fantaziya).

    O'qituvchi faoliyatidagi kreativlikmng bir necha bosqichlarini belgilash murnkin:
    Birinchi bosqichda tayyor metodik tavsiyanomalar tuzukkina ko'chiriladi; ikkinchi bosqichda mavjud tizimga ayrim moslamalar (modifikatsiyalar), metodik usullar kiritiladi; uchinchi bosqichda g'oyani amalga oshirish mazmuni, metodlari, shakli to'la ishlab chiqiladi; to'rtinchi bosqichda o'qitish va tarbiyalashning o'z betakror kontseptsiyasi va metodikasi yaratiladi.
    O'qituvchining innovatsiya faoliyati tuzilmasidagi eng muhim komponent bu reileksiyadir.
    Refleksiya o'qituvchining o'z ongi va faoliyatini belgilash va tahlil qila olish deb qaraladi (o'z fikri va harakatlariga tashqaridan nazar. V.A.Slastenin).
    Pedagogikaga oid adabiyotlarda reflektiv jarayoni ami izohlashning ikki an'anasi mavjudligi aytiladi:
    • 1   2   3   4   5




    Download 90 Kb.