— ekspluatatsiya sifatlarining barqarorligi;
— ishlatishda va ta ’mirlashda oddiyligi;
— buyumning og‘irligini kamaytirishga erishish.
Buyumni loyihalash bosqichlari
Yangi buyumlami konstruksiyalashga quyidagilar kiradi:
— prognoz qilish (oldindan aytib berish);
— loyihalash (konstruktorlik hujjatlarini ishlab chiqish);
— konstruktorlik hujjatlar bo‘yicha ishlab chiqarishga tayyor-
lash;
— ishlab chiqarishni o ‘zlashtirish.
Quyma detallarni konstruksiyalash
C ho‘yan ch o ‘zilishga nisbatan qisqarishga qarshilik ko‘rsatadi.
Shu boisdan c h o ‘yan detallarning konstruksiyalarini ishlab chi-
qishda ularning qarshilik hususiyatlari hisobga olinishi zarur.
M asalan, 9 .1-chizmadagi burchaklik
detaining tokcha burchak
ichiga qovurg‘a loyihalanishi lozim. Quyish jarayonida qiyin-
chilikka uchram aslik uchun loyihalanadigan
detaining metall
ajratish chizig‘iga perpendikular qilib yoritish nurlari o ‘tkazilsa,
m odel e lem en t (q ism )larid an tu sh ad ig an so y alar qism lari
aniqlanadi (9.2-chizm a,
a, b
va c). Soyalar tushadigan
qismlarini
yo'qotishga harakat qilinadi (9.3-chizm a,
a, b
va
c).
Bunday
loyihalashda quyish jarayoni osonlashadi va tannarxi kamayadi
ham da detaining og ‘irligiga va m ustahkam ligiga p u tu r yet-
kazilmaydi.
Murakkab shaklga ega detallarga ishlov berish qiyinligini hisobga
olgan holda ularni qismlarga ajratib loyihalanadi.
Detal qismlariga
4 — Chizmachilik
49
9.4-chizma.
ishlov berilganda va valga o ‘tkaziladigan teshikka (9.4-chizma,