23
15-rasm. Avtomobil yo‘llarini ta’mirlash ishlarini rejalashtirishning
takomillashgan usuli blok-sxemasi.
Ta’mirlash ishlarini rejalashtirishning takomillashgan usuli tarmoq holatini
doimiy kuzatib borish, o‘z vaqtida zarur ta’mirlash ishlarini rejalashtirishdan iborat.
Bunga misol sifatida ta’mirlash ishlarini rejalashtirish
uchun tanlangan
avtomobil yo‘lining transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini ta’mirlanmasdan
oldingi va keyingi holatdagi o‘zgarishini ko‘rishimiz mumkin (2-jadval).
2-jadval
T/r
Transport-ekspluatatsion ko‘rsatkich
nomi
Ta’mirdan oldin
Ta’mirdan keyin (1-yil)*
1
IRI (Xalqaro ravonlik indeksi)
4,72
1,90
2
PCI (Yo‘l holati indeksi)
48,2
76,2
2
Harakat jadalligi, avto/sutka
48308
*Ta’mirdan keyingi avtomobil yo‘llarning transport ekspluatatsion ko‘rsatkichlarining o‘zgarishi
olib borilgan eksperimental va nazariy tadqiqotlar natijalari asosida aniqlandi.
Yo‘ldan foydalanuvchilar xarajatlari ma’lumotlar asosida A373a avtomobil
yo‘lidagi yo‘ldan foydalanuvchilar xarajatlarining ta’mirdan oldingi va keyingi
holatdagi 1 km yo‘l bo‘lagi uchun umumiy miqdori aniqlandi (3-jadval).
24
3-jadval
Transport
oqimining
tarkibi,
avto/sutka
Ye
ngil
avtom
obil
lar
Kic
hik si
nfda
gi
avtobus
lar
O‘
rta
cha
avtobus
lar
O
g‘
ir
avtobus
lar
O‘
rta
cha
yuk
avtom
obil
lar
i
(2
-5 t)
O
g‘
ir yuk
avtom
obil
lar
i
(5
-8 t)
Juda
o
g‘
ir yuk
avtom
obil
lar
i
(8 t da
n ka
tt
a)
Tirka
ma va
ya
rim
ti
rka
mali
yuk
avtom
obil
lar
i Jami
32150
16
1204
236
8530
2240
1233
2709
Y
o‘
ldan
foyda
lanuvc
hil
ar
xa
ra
jatla
ri,
so‘
m
IRI=
4,7
(2825
)
90823750
(904)
14464
(678)
816312
(1073
5)
2533460
(4746
)
40483380
(6215
)
13921600
(1356
0)
16719480
(1604
6)
43468840
208102700
IRI=
1,9
(2373
)
76291950
(565)
9040
(565)
728850
(1017
0)
2400120
(4294
)
36627820
(5650
)
12656000
(1073
5)
13236820
(1514
2)
41020130
182980900
Yuqoridagi jadvalda keltirilgan natijalar asosida avtomobil yo‘llarida
ta’mirlash ishlarini rejalashtirishning takomillashgan usulidan foydalanishning 1 km
avtomobil yo‘li hisobiga 1 yildagi iqtisodiy samaradorligini quyidagi formula
yordamida aniqlandi:
𝐼𝑆
𝑦𝑖𝑙𝑙𝑖𝑘
= 365 ∗ (∑ 𝑌𝐹𝑋
𝐼𝑅𝐼=4,72
− ∑ 𝑌𝐹𝑋
𝐼𝑅𝐼=1,90
) = 365 ∗ (208102700 − 182980900) =
=
9
169
457
000 so‘m
(7)
Bu yerda:
𝐼𝑆 −
1 sutkada 1 km avtomobil yo‘li
hisobidan iqtisodiy
samaradorlik,
∑ 𝑌𝐹𝑋
𝐼𝑅𝐼=4,7
−
IRI = 4,7 bo‘lgandagi transport vositalarining turlari
bo‘yicha yo‘ldan foydalanuvchilar xarajatlarining yig‘indisi,
∑ 𝑌𝐹𝑋
𝐼𝑅𝐼=1,9
−
IRI = 1,9
bo‘lgandagi transport vositalarining turlari bo‘yicha yo‘ldan foydalanuvchilar
xarajatlarining yig‘indisi.
