Ma'ruza № 13
Paskal algoitmik tili va uning konstruksiyalari
Reja:
1. Kirish. Paskal algoritmik tili haqida boshlang’ich ma’lumotlar
2. Tilning oddiy elementlari
3. Paskal tilida ma'lumotlarning turlari
4. Paskal tilidagi standart funktsiyalar, arifmetik va mantiqiy ifodalar
XVII asrda yashagan va duneda birinchi hisoblash mashinasini yaratgan fransuz
olimi Blez Paskal sharafiga shunday deb nomlangan PASKAL tili Shvetsariyaning
Tsyurix shahridagi Oliy texnika maktabining professori Niklaus Virt tomonidan 70-
yillarda yaratilgan bo’lib, 1979 yilda standart Paskal deb tasdiklangan. O’zining
soddaligi, mantiqiyligi va samaraliligi tufayli bu til butun dunyoga tezda tarqaldi.
Hozirgi paytda
barcha hisoblash mashinalari, xususan, mikro EHMlar ham shu
tilda ishlash imkoniyatiga ega. Dasturlar matnining to’griligini osonlik bilan tekshirish
mumkinligi, ularning ma'nosi yaqqol tashlanishi va oddiyligi bilan ajralib turadi.Paskal
ancha murakkab va ko’p vaqt oladigan hisob ishlarini bajarishga mo’ljallangan
tarkiblashtirilgan dasturlar tuzishga imkon beradi. Yana bir afzalligi shundan iboratki,
foydalanuvchi xatolikka yo’l qouymasligi uchun yoki xato yozib qo’ygan bo’lsa, tez
tuzatib olishi uchun dasturda ishlatilgan o’zgaruvchilar oldindan qaysi turga (toifaga)
mansub ekanligi belgilab quyilgan bo’ladi. Shu bilan
birga dasturning barcha
elementlari haqida ma'lumot tavsiflash bo’limida mujassamlashgan bo’ladi Operatorlar
soni esa imkon darajasida kamaytirilgandir.
Paskal algoritmik tilining
alifbosi
quyidagilardan iborat:
1) 26 ta lotin harflari;
2) 0 dan 9 gacha
arab rakamlari;
3) 32 ta kiril harflari;
4) maxsus belgilar –, (, ), Q, * , G`, : , ; , [ , ], q, >, <) ni uz ichiga oladi.
Paskal tilida