|
Informatika va axborot texnologiyalari faniga kirishBog'liq informatika va axborot texnologiyalari.
O’zgaruvchilar bo’limi.
Dasturda ishlatilayetgan har bir o’zgaruvchi oldindan
e'lon qilingan bo’lishi kerak. Ushbu vazifani bajarish uchun Paskal tilida
tushunchasi bor. Bu tavsifda har bir ishlatilayotgan
o’zgaruvchiga nom beriladi va qabul qiladigan qiymatlar toifasi beriladi. Keyinchalik
dastur bajarilish jarayonida tavsiflangan o’zgaruvchiga boshqa toifadagi qiymat berilsa
bu xato deb hisoblanadi.
Alohida o’zgaruvchining tavsifi quyidagicha bo’ladi:
:
Misol:
x: real; y:integer;
Birinchi qatorda dastur jarayonida ishlatishga real toifadagi x o’zgaruvchi
kiritilayapti, ikkinchisida u nomli butun qiymatli o’zgaruvchi kiritilayapti.
O’zgaruvchilar bo’limi var (variable o’zgaruvchi) xizmatchi so’z bilan
boshlanadi.
::= var ;tavsifi> ::=, :.
Protseduralar va funktsiyalar bo’limi.
Boshqa bo’limlaridan farqli ravishda
bu bo’lim maxsus xizmatchi so’z bilan belgilanadi. Bu bo’limni boshi
procedure yoki
function
so’zi bilan boshlanadi. Protsedura tavsifi har doim funktsiya tavsifidan oldin
turadi. Bu bo’lim dasturda standart protsedura va funktsiyalardan tashkari protsedura
va funktsiyalar ishlatilayetgan bo’lsa va agar ularga dasturdan murojaat qilinayetgan
bo’lsa ishlatiladi.
Operatorlar bo’limi.
Bu bo’lim dasturni asosiy bo’limi hisoblanadi.
::=begin;; end.
Dasturni bajarish bo’limi operatorlik qavslari begin va end ichiga joylashgan
operatorlar ketma-ketligini bajarishga keltiriladi. Operatorlar bir biridan (;) yordamida
ajratiladi. Shuni aytish kerakki protsedura va funktsiya bo’limidagi algoritmlar faqat
operatorlar bo’limidan murojaat qilinganidayek bajariladi.
Operatorlar yordamida masalani yechish algoritmini bajarishga kerak bo’lgan
(berilganlar) ustidagi amallar tavsiflanadi.
Funktsional vazifalar bo’yicha Paskal tilidagi operatorlar quyidagi guruhlarga
bo’linadi: o’zlashtirish, kiritish-chiqarish, boshqarish, funktsiya va protseduralar tavsifi
(qism dasturlari).
|
| |
