|
Yerning hosil berish qobiliyatiga tuproq unumdorligi deyiladi
|
| bet | 2/6 | | Sana | 30.01.2024 | | Hajmi | 0,64 Mb. | | #148824 |
Bog'liq 13-dars IN 1 Testlar, ALOQA XATI (amaliyot un) 2023Yerning hosil berish qobiliyatiga tuproq unumdorligi deyiladi.
Yerning tabiiy unumdorligi
Yerning iqtisodiy unumdorligi
Agrar munosabatlarning iqtisodiy mazmuni. Qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishining xususiyatlari
- Uzoq yillar davomida kishilarning hech qanday aralashuvisiz, tabiiy o‘zgarishlar natijasida yerning ustki qatlamida o‘simlik «oziqlanishi» mumkin bo‘lgan turli moddalarning vujudga kelishi yerning tabiiy unumdorligi deyiladi. Agar tuproq unumdorligi kishilarning tabiatga ta’siri natijasida, ya’ni tuproq tarkibi va dehqonchilik usullarini yaxshilash sun’iy yo‘l bilan (masalan, yerni organik va kimyoviy o‘g‘itlash, ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash, ilmiy asoslangan holda sug‘orish, irrigatsiya va melioratsiya kabi ishlab chiqarish usullarini joriy qilish hamda boshqa shu kabi yo‘llar bilan) amalga oshirilsa, bu iqtisodiy unumdorlikni tashkil qiladi.
Agrar munosabatlarning iqtisodiy mazmuni. Qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishining xususiyatlari
- Yerdan foydalanish huquqi bu o‘rnatilgan urf-odatlar yoki qonuniy tartibda undan foydalanishni bildiradi.
- Yerdan foydalanuvchi yer egasi bo‘lishi shart emas.
- Real xo‘jalik hayo’lida yerga egalik qilish va yerdan foydalanishni ko‘pincha har xil jismoniy va huquqiy shaxslar, xususan hozir bizda asosan dehqon va fermer xo‘jaliklari amalga oshiradi.
Agrar munosabatlarning iqtisodiy mazmuni. Qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishining xususiyatlari
- Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishida ham to‘rt omil yer, kapital, tadbirkorlik qobiliyati va ishchi kuchi qatnashib, bunda yer muhim ishlab chiqarish vositasi sifatida ishtirok etadi. Ammo biz avval aytganimizdek, ishlab chiqarish jarayonida hamma ishlab chiqarish vositalarini, jumladan, yerni harakatga keltirib, undan unumli foydalanadigan, uning iqtisodiy unumdorligini oshiradigan omil ishchi kuchidir.
Agrar munosabatlarning iqtisodiy mazmuni. Qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishining xususiyatlari
- Agrar munosabatlami o‘rganishda ham ishchi kuchining, jonli mehnatning faol rol o‘ynashini, uning hamma moddiy vositalarga jon ato etib, harakatga keltiruvchi rolini tushunmaslik go‘yo kapital foyda yoki foiz, yer esa renta yaratadi, degan ko‘pgina xato fikr-mulohazalarga, yolg'on tasavvurlarga olib keladi.
|
| |
