NOSIMMETRIK VA ARALASH KRIPTOTIZIMLAR ALGORITMLARI

NOSIMMETRIK VA ARALASH KRIPTOTIZIMLAR ALGORITMLARI.

• Filip Zimmermann 1991 yilda insonparvarlik maqsadlarini ko'zlab Internetda o'z dasturini bepul nashr etgach, kriptografiya vositalarining eksporti qoidalarini buzganlikda gumon qilinib, AQSH huquqiy organlari tomonidan tergovga tortilgan. 1996 yilda tergov to'xtatilgach u o'z kompaniyasini ochgan. PGP dasturining yangi 5,0 rusumi Windows va Apple Macintosh amal tizimlarida ishlashga mo'ljallangan. 1997 yilda Diffi va Xellmanlarning hamda Xellman va Merklining patentlari muddati tugagani oshkora kalitli yangi algoritmlar yaratishga (patent uchun chegiruvlardan xoli)keng yo'l ochilib, oshkora kalitli tizimlarga bo'lgan monopoliya tugagan.
• Yangi rusumdan har bir foydalanuvchiga ikki juft kalit beriladi. Bitta jufti Diffi-Xellman algoritmidagi kabi shifrlash va shifrni ochish uchun ishlatiladi, ikkinchi jufti NIST tomonidan taklif etilgan sertifikatli imzo qo'yish(DSS) uchun ishlatiladi. Bu rusumda ham simmetrik kriptotizimning IDEA shifridan foydalanishda davom etilgan, uch karra DES yoki CASTni tanlash imkoniyati ham saqlangan. Raqamli imzodan foydalanish uchun SHA-1 hesh algoritmidan foydalanilgan. Bu esa RSA da ishlatilgan MD5 hesh-algoritmidan mukammaldir. PGP ni ochiq kalitlar serverlari bilan ishlay olishi uning kuchli tomoni hisoblanadi. Foydalanuvchi yangi oshkora kalitni hosil qilganda PGP uni olisdagi (masalan MIT dagi) serverga o'rnatishni taklif qiladi. Bu PGPdan foydalanuvchilarni global makonga birlashtiradi. Bunday imkoniyat hozircha boshqa oshkora kalitli tizimlarda mavjud emas.

• Copyright © 2000 IATP Site design by Makhmud Botirov

• EN GRANT IATP II&IS UZ IATP GRANTI II va AH

• www.arxiv.uz