|
Iqtisodiy sikl umumiy iqtisodiy faollikning muayyan yillar davomida davriy yuksalib va pasayib, tebranib turishi; bir necha yillar da-vomida iqtisodiyotda yuksalish va pasayishning davriy takrorlanib turishi, yuksalish, tanglik, depressiya
|
bet | 1/6 | Sana | 14.05.2024 | Hajmi | 77,59 Kb. | | #233630 |
Bog'liq Iqtisodiy sikl (2) 2 copy
О‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM , FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT TО‘QIMACHILIK VA YENGIL SANOAT INSTITUTI
“KORPORATIV BOSHQARUV” KAFEDRASI
«IQTISODIYOT NAZARIYASI»
FANIDAN
K U R S I SH I
Mavzu: ___________________________________________________________
Bajardi: _____ guruh talabasi
______________________
Qabul qildi: _______________
Hay’at tarkibi: ________________
________________
________________
Toshkent-2024 yil
Mundarija
Kirish………………………..3
I-Bob Iqtisodiy rivojlanishning siklliligi haqida tushuncha
Iqtisodiy sikl tushunchasi…………………5
1.2. Iqtisodiy sikl turlari…………………..14
II-Bob Iqtisodiy sikl nazariyasining bosqichlari va baxolash usullari
Iqtisodiy siklning asosiy bosqichlari……………………..16
2.2 Iqtisodiy siklni baxolash usullari………………………….19
Xulosa…………………….24
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati………………………
Foyadalanilgan saytlar royhati……….
Kirish
Iqtisodiyot (qadimgi yunoncha: οἶκος „uy, xonadon“ + νόμος „nom, boshqaruv ostidagi hudud“) — jamiyatning iqtisodiy faoliyati, shuningdek ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va isteʼmol qilish tizimida rivojlanadigan munosabatlar yigʻindisi hisoblanadi.
Birinchi marta ilmiy ishda „iqtisod“ soʻzi IV asrda ishlatila boshlangan. Miloddan avvalgi Ksenofontdan, uni „tabiatshunoslik“ deb ataydi. Aristotel iqtisodni xrematistika bilan qarama-qarshi qoʻydi — foyda olish bilan bogʻliq boʻlgan inson faoliyati sohasi deb hisoblagan. Zamonaviy falsafada iqtisodiyot qiymat tushunchasi nuqtai nazaridan qaraladigan ijtimoiy munosabatlar tizimi sifatida qaraladi. Iqtisodiyotning asosiy vazifasi — insonlar hayoti uchun zarur boʻlgan va ularsiz jamiyat rivojlanib boʻlmaydigan shunday neʼmatlarni doimiy ravishda yaratish hisoblanadi. Iqtisodiyot cheklangan resurslar dunyosida inson ehtiyojlarini qondirishga yordam beradigan tarmoq sohasi hisoblanadi.
Jamiyat iqtisodiyoti insonning va butun jamiyatning hayotiy faoliyatini taʼminlaydigan murakkab hamda tomonlama oʻz ichiga olgan organizm sanalmaydi.
Iqtisodiyot tarmoqlari
Iqtisodiyotning birlamchi tarmogʻi qishloq xoʻjaligi, baliqchilik, oʻrmon xoʻjaligi, ovchilik va qazib oluvchi sanoatni birlashtiradi.
Iqtisodiyotning ikkilamchi tarmogʻi — ishlab chiqarish va qurilish .
Iqtisodiyotning uchinchi sektori xizmat koʻrsatish sohasi deb ataladi. Koʻpincha iqtisodiyotning uchinchi sektoridan ajratilgan
Iqtisodiyotning toʻrtlamchi sektori — axborot texnologiyalari, taʼlim, tadqiqot, global marketing, bank — moliya xizmatlari va ishlab chiqarish bilan emas, balki uni rejalashtirish va tashkil etish bilan bogʻliq boshqa xizmatlar.
Mulkchilik shakliga koʻra davlat va xususiy sektorlar ajratiladi.
Iqtisodiy faoliyatning oʻziga xos turlariga qarab iqtisodiyotning real sektori, noishlab chiqarish, moliyaviy sektorlarga boʻlingan.
Iqtisodiyot shakllari
Iqtisodiyotning quyidagi asosiy shakllari, realdan ajralib turadi:
bozor
rejalashtirilgan
anʼanaviy
aralashgan
Iqtisodiy sikl - umumiy iqtisodiy faollikning muayyan yillar davomida davriy yuksalib va pasayib, tebranib turishi; bir necha yillar da-vomida iqtisodiyotda yuksalish va pasayishning davriy takrorlanib turishi, yuksalish, tanglik, depressiya, jonlanish fazalaridan iborat. Vaqtga nisbatan har 20—25-yilda takrorlanib turadigan uzoq va har 5—10-yilda takrorlanadigan qisqa Iqtisodiy sikl bor. Alohida Iqtisodiy sikl bir-biridan davomiyligi va jadalligi boʻyicha keskin farqlanadi. Shu bilan birga ularning hammasi bir xil fazalarga ega boʻladi. Siklning eng yuqori nuqtasida iqtisodiyotda toʻliq bandlik kuzatiladi va i.ch. toʻliq yoki deyarli toʻliq quvvat bilan ishlaydi. Siklning bu fazasida narx darajasi oʻsish tamoyiliga ega boʻladi, iqtisodiy faollikning oʻsishi toʻxtaydi. Tanglik fazasida i.ch. va bandlik qisqaradi, ammo narxlar pasayish tamoyiliga berilmaydi. Tanglikning quyi nuqtasida i.ch. va bandlik oʻzining eng past darajasi bilan harakterlanadi. Jonlanish fazasida i.ch. darajasi koʻtariladi, bandlik esa toʻliq bandlik dara-jasigacha oʻsadi.Sobiq sovet ittifoqi davrida iqtisodiy sikl doimo yuksalish darajasida bo'lgan.Ittifoqning parchalanishiga esa AQSH ning g'alamisligi sababchi bo'lgan.SSSR ning oxirgi prezidenti Mixail Sergeyevich Garbachyov AQSH ning laycha iti bo'lganva aynan u sobiq ittifoqni parchalagani uchun AQSH hukumatidan 15MLRD dollorlik mukofot olgan
Iqtisodiyot nazariyasida Iqtisodiy siklning asosiy sababi yalpi talab bilan yalpi taklif oʻrtasidagi muvozanatning buzilishi va uning yana kaytadan tiklanishi tarzida izohlanadi. Iqtisodiy sikl milliy iqtisodiyotning oʻzini oʻzi tartibga solishi usullaridan biridir.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Iqtisodiy sikl umumiy iqtisodiy faollikning muayyan yillar davomida davriy yuksalib va pasayib, tebranib turishi; bir necha yillar da-vomida iqtisodiyotda yuksalish va pasayishning davriy takrorlanib turishi, yuksalish, tanglik, depressiya
|